Page 15 - chua nguyen va cac giai thoai mo dat phuong nam

Trạng Trình làm quan đến tuổi 70 (năm 1561) mới lui về
trí sĩ ở quê nhà.
Như vậy lúc Nguyễn Hoàng nhờ cậu ruột Nguyễn Ư Dĩ
đến vân kế là khoảng năm Thuận Bình đời Lê Trang
Tông tức từ 1548 đến 1556 là lúc Trạng Trình đang làm
quan lần thứ hai cho nhà Mạc chớ không phải đã về ở
ẩn như sử cũ đã chép. Là một quan đại thần đương nhiệm
của Bắc triều (nhà Mạc), Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm
lại cho Tả tướng quốc của Nam triều (nhà Lê), một dự báo
tương lai “Hoành sơn nhất đái, vạn đại dung thân”, quả

thật là điều đáng cho đời sau suy ngẫm. Hơn thế nữa,
tương truyền lúc ông về trí sĩ ở Bạch Vân am (sau 1561),
Trịnh Tùng (con Trịnh Kiểm) khi tóm thu toàn bộ binh
quyền trong tay, có ý muôn dứt bỏ nhà Lê, song còn e ngại
nên cho người đến hỏi Trạng Trình. Ông không trả lời
thẳng cho sứ giả, mà nói với chú tiểu ở Bạch Vân am
rằng: “Giữ chùa, thờ Phật thì được ăn oản”. Trịnh Tùng
hiểu ý không dám soán ngôi nhà Lê. Khi ông bịnh nặng,
Mạc Mậu Hợp đến nhờ tiên đoán hậu vận cho họ Mạc, ông
chỉ dặn: "Nếu sau này có biến, thì nên rút về Cao Bằng".
Họ Mạc nghe theo nên con cháu tiếp tục giữ được ba đời
nữa vào thời nhà Lê trung hưng.

*
* *

ơ đây xin miễn bàn chỗ khác biệt về tình cảm và thái
độ của Trịnh Kiểm dành cho Nguyễn Hoàng giữa Đại Nam

16