Page 33 - ke chuyen cu pho bang nguyen sinh sac
P. 33
Dân tộc. quê hương, gia tộc. thời đại sinh sống...
Vế câu đối khá hiểm hóc vì lối chơi chữ và ẩn ý
sâu xa. Nghĩa đen nói về việc dầu trong đèn vương
vãi ra cả đế; nhưng ngụ ý ở đây là nói về các bậc
vua chúa (vương) và hoàng đế (đế).
Không hiểu hết ý sâu xa của thầy, một học sinh
đối rất chỉnh, song chỉ nói được hiện tượng bên ngoài:
"Đốt nhang rồi gió quạt bay tàn".
Nguyễn Tất Thành ngẫm nghĩ một lát rồi xin
phép thầy đối:
"Cưỡi ngựa dong thẳng Tấn lên Đường".
Vế đối của trò Thành hợp ý sâu xa của thầy vì "tấn"
và "đường" theo nghĩa đen là "tiến lên đường", song
lại hàm ý chỉ hai triều đại phong kiến lớn mạnh của
T rung Quốc - nhà Tấn và nhà Đường - là hai triều đại
dã xưng Vương và xưng Đế. vế đối của Nguyễn Tất
Thành sớm thể hiện khí phách hiên ngang của mình
trong cuộc sống, luôn luôn muôn vươn lên, chứ không
chịu khuất phục. Vì vậy, Thành được thầy Quý khen1.
2. HỌ HÀNG
Khi nói về họ hàng, những người thân trong gia
đình, trong gia tộc, chúng ta thường tính đến bên nội,
bên ngoại, phía vợ (hay chồng), gần gũi nhất là ông,
bà nội, ngoại, cha, mẹ (đẻ, vợ hay chồng), anh, chị em
ruột. Tìm hiểu như vậy để nhận thấy truyền thống,
ảnh hưởng của một gia tộc đến con cháu đời sau.
1 Theo Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Nghệ An: Bóc Hồ thời niên thiếu,
sđd. tr. 33.