Trong cuộc đời của mỗi con người, chắc hẳn thời thơ ấu là khoảng thời gian đẹp nhất và đó cũng là chủ đề của khá nhiều tác giả thi ca. Trong đó tiêu biểu là tác giả Nguyễn Nhật Ánh – ông là nhà văn nổi tiếng gắn bó với thể loại truyện thiếu nhi, những tác phẩm của ông mang tính chất dí dỏm, vui tươi, pha trộn giữa tâm hồn thiếu nhi hồn nhiên, trẻ trung với những suy nghĩ chững chạc, sâu xa của người trưởng thành. Một trong số đó là tác phẩm “Đảo mộng mơ” là sự pha trộn trở nên hòa quyện hơn hết – đây cũng là một cuốn sách thành công về tác phẩm của ông.
Thoáng qua, chúng ta có thể ấn tượng bởi tên tác phẩm “Đảo mộng mơ”, nghe có vẻ mơ hồ và có cái gì đó gọi là huyền bí cũng có thể gọi là viễn tưởng, nhưng ở đây tác giả như muốn thể hiện mộng mơ như là sự bắt nguồn của những điều giản dị, đơn sơ. Như một đống cát để chuẩn bị xây nhà kho đổ trong sân nhà mình. Từ đống cát nhỏ nhoi ấy, cậu bé Tin tưởng tượng mình lạc vào đảo hoang nơi vùng biển xa xôi. Tin cảm nhận được tiếng sóng rì rào với làn gió thổi vi vu của cây cọ, phi lao và cả những cánh chim hải âu bay giữa bầu trời xanh.
Sự mộng mơ của Tin đã truyền sang cho Bảy – cậu bé hàng xóm, được xem là Thứ Bảy như nhân vật thứ Sáu trong tác phẩm truyện Robinson Cruxo nổi tiếng mà hầu như trẻ em nào cũng biết. Tình bạn mới mang đến cho con người ta một niềm tin mới. Tin tự phong chúa đảo và Bảy là phó chúa đảo – vốn là những đứa trẻ nhút nhát, chúng đã trở nên tự chủ, can đảm hơn rất nhiều để hoàn thành sứ mệnh cai quản “lãnh thổ” nhỏ nhắn của mình. Tin và Bảy dám đối diện với trắc trở, nguy hiểm trước mắt – cùng nhau đánh đuổi “cướp biển” người bắt nạt Tin và Bảy xưa nay.
Một giấc mơ được trở thành lãnh đạo nơi xứ sở nào đó – một nơi huyền diệu, đó có lẽ là giấc mơ mà đứa trẻ nào cũng mơ ước. Trên đảo ấy, đôi bạn có thêm một cô bạn cùng giấc mơ. Thắm – cô bé hàng xóm trong lớp có một tác phong rất nghộ nghĩnh – chúa đảo phu nhân. Chúa đảo Tin thi thoảng gật gù với chúa đảo phu nhân “Tụi mình cưới nhau ba năm rồi” dù đúng thực tế chỉ vừa mới mười lăm phút.
Khi xa đảo, các vị chúa đảo, chúa đảo phu nhân và phó chúa đảo trở về là những cô cậu học sinh bình thường, thơ ngây, phải học bài làm bài như mọi cô cậu học sinh khác. Làm bài tập làm văn, ba người bạn viết về nơi mà mình yêu nhất – hòn đảo mộng mơ. Niềm tin mãnh liệt vào điều mộng mơ đã thuyết phục cô giáo, các bạn cùng lớp đến vui vẻ và tràn ngập tiếng cười tuổi thơ. Niềm vui mãnh liệt của Tin và các bạn đã chiến thắng sự hiểu lầm oan uổng của người hàng xóm, giúp một cậu bạn thoát khỏi con đường nghiện ngập với lũ bạn lêu lổng gian hồ.
Hòn đảo mộng mơ, rồi cũng đến ngày ba cho khởi công xây dựng làm nhà kho. Tin và các bạn đều buồn. Nhưng ba đã không làm thế. Hòn đảo vẫn còn, ba đã giữ lại nó, ba giữ lại cho Tin có một nơi thật mơ mộng để mơ mộng, để vui đùa, lớn lên với bao tưởng tượng sáng tạo.
Qua hình tượng của Tin và các bạn Tin, nhà văn đã nói lên bao ước mơ của tuổi thơ. Ai cũng có tuổi thơ, một tuổi thơ tuyệt diệu nhất trên đời, đều biết rằng chính những góc sân, khoảng trời, cây hoa, khu vườn, ngã phố và bao thứ gắn liền với tuổi thơ cùng những trò chơi đã đi vào tiềm thức lúc nào không hay và nằm tại một nơi nào đó trân trọng trong kí ức của cuộc đời. Những điều đơn giản, giản dị và gần gũi đã nuôi dưỡng trí tưởng tượng, những ước mơ bay cao bay xa khi con người ta sẽ trưởng thành lúc sau này.
Xã hội ngày càng phát triển và không gian người lớn dành cho thiếu nhi đang dần hẹp lại. Tuổi thơ càng hiếm có điều kiện với những trò chơi dân gian bình dị hay trong những đêm trăng thanh mát.
Người lớn có nhu cầu cho cuộc sống của họ, họ tha hồ đập phá, xây dựng... mà quên rằng trẻ em cũng cần có nơi để tha hồ chạy nhảy với những ước mơ, tưởng tượng... và nếu người lớn không dừng lại và qua tâm hơn đến tuổi thơ của chúng em thì e rằng có lúc Tin hét lên “Đó là hòn đảo mà? Đâu phải bãi cát, đơn giản thế mà người lớn không chịu hiểu” hay là chàng Hoàng tử bé thốt lên “Người lớn chẳng bao giờ tự học hiểu được cái gì cả và thật mệt mỏi cho trẻ em lúc nào cũng phải giải thích cho họ” – câu nói trên trích từ tác phẩm Hoàng tử bé, tác giả Sain Exupr’ry.
Tuổi thơ – khoảng thời gian mà mỗi chúng ta ai cũng từng trải qua với bao kỉ niệm hồn nhiên, đẹp đẽ cùng bao mơ ước cháy bỏng, muốn được lớn lên, được trưởng thành và trở nên lãnh đạo một thứ gì đó, nhưng khi lớn con người ta lại muốn trở về lúc hồn nhiên vui vẻ khi nhỏ. Và chắc hẳn khi ta đọc được tác phẩm này thì khát vọng được trở về tuổi thơ như cháy bỏng, như muốn trở về thời mơ mộng.
“Đảo mộng mơ” đã cung cấp một liều thuốc dự phòng hiệu quả đối với tâm hồn con người nói chung và đặc biệt là tuổi thơ nói riêng. Đảo mộng mơ như gửi đi thông điệp “hãy nuôi dưỡng và nâng niu giấc mơ trẻ thơ trong đời sống hiện đại”. Và tôi, tuổi thơ ấy sẽ được ấp ủ và vươn cao. Khi đọc qua tác phẩm Đảo mộng mơ, tôm hồn như thơ mộng, thoải mái, như yêu tuổi thơ hơn và sẽ nuôi dưỡng cho nó.