Một chiến sĩ bảo vệ Bác - sau này đã được phong quân hàm cấp tướng - có lần nói rằng:
- Bác thường dạy quân dân ta "cần kiệm, liêm chính, chí công, vô tư". Bác dạy phải làm gương trước. Bác dạy phải nêu cao đạo đức cách mạng. Có cán bộ nghĩ rằng "đạo đức cách mạng" là để áp dụng trong công tác thôi. Bản thân tôi, được gần Bác thấy ngay trong khi ăn cơm, Bác cũng đã dạy cho chúng tôi thế nào là "đạo đức".
- Thứ nhất, Bác không bao giờ đòi hỏi là Chủ tịch nước phải được thứ này, thứ kia. Kháng chiến gian khổ đã đành Bác sống như một người bình thường, khi hòa bình lập lại, có điều kiện Bác cũng không muốn coi mình là "vua" có gì ngon, lạ là "cống, tiến".
- Thứ hai, món ăn của Bác rất giản dị toàn các món dân tộc, tương cà, cá kho... thường là chỉ ba món trong đó có bát canh, khá hơn là bốn, năm món thôi...
- Thứ ba, Bác thường bảo chúng tôi ăn món gì thì ăn cho hết món ấy, không "đụng đũa" vào các món khác. Gắp thức ăn cũng phải cho có ý. Cắt miếng bơ cũng phải cho vuông vức.
- Nhớ lần đi khu Bốn, đồng chí Bí thư và Chủ tịch Quảng Bình ăn cơm với Bác, trong mâm có một bát mắm Nghệ hơi nhiều. Bác dùng bữa xong trước, ngồi bên mâm cơm. Hai cán bộ tỉnh ăn tiếp rồi buông đũa. Bác nhìn bát mắm nói:
- Hai chú sẻ bát mắm ra, cho cơm thêm vào ăn cho hết.
Hai "quan đầu tỉnh" đành phải ăn tiếp vừa no, vừa mặn... Chiều hôm đó, hai đồng chí đưa Bác đi thăm bờ biển, trời nắng, ăn mặn nên khát nước quá. Lần khác, một cán bộ ngoại giao cao cấp người Hà Tĩnh được ăn cơm với Bác, đã gắp mấy cọng rau muống cuối cùng vào bát tương ăn hết. Tưởng là đã "hoàn thành nhiệm vụ" nào ngờ Bác lại nói:
- Tương Nghệ đồng bào cho Bác, ngon lắm. Cháu cho thêm ít cơm vào bát "quẹt" cho hết!...
Thứ tư, có món gì ngon không bao giờ Bác ăn một mình. Bác sẻ cho người này, người kia rồi sau cùng mới đến phần mình, thường là phần ít nhất. Ăn xong thu xếp bát đũa gọn gàng, để đỡ vất vả cho người phục vụ.
Thứ năm, tôi có cảm giác là đôi lúc, khi ăn cơm có những giây phút Bác cầm đôi đũa, nâng bát cơm, Bác như tư lự nghĩ về cái gì đó. Tưởng như Bác nghĩ đến đồng bào, cụ già, em bé đói rách ở đầu đâu. Tưởng như Bác nhớ lại những ngày lao động ở xứ người kiếm từng mẩu bánh để ăn, để sống, để làm cách mạng... Hay là Bác lại nghĩ đến những lần bị tù đày không có cái gì ăn. Thật khó hiểu mà càng khó hiểu tôi lại càng thương Bác quá. Bây giờ vào những bữa tiệc cao lương, mỹ vị, rượu bia thức ăn bày la liệt, tôi lại nhớ đến Bác... có ăn cũng chẳng thấy ngon bằng khi xưa ngồi vào mâm cơm đạm bạc với Bác.
(Trích "Bác Hồ viên ngọc quý của mọi thời đại". Sách hiện đang sẵn sàng phục vụ tại Thư viện tỉnh Đồng Tháp. Phòng đọc: KAVL17.8376, Phòng mượn: MEVV16.5052 - 5053)