Ông cha ta có câu dạy con cháu:
"Vua Ngô ba mươi sáu tàn vàng
Chết xuống âm phủ chẳng mang được gì"
Vua Ngô là Ngô Vương thời Tam quốc Trung Hoa nhưng cũng có ý chỉ chung các thiên tử, con trời, vua Trung Quốc.
Câu dặn lại khẳng định vật chất, tiền bạc, dinh thự, ô dù, tàn, lọng vàng... cũng không phải là giá trị nhất. Giá trị nhất là đạo lý, văn hóa, tinh thần, sức sống, sức đổi mới cách mạng tiến lên, bỏ xấu cũ, lấy tốt mới.
Tuy nhiên tìm được, phát hiện ra cái mới rồi vận động quần chúng làm theo là một chuyện lấp biển dời non, lấy đá vá trời. Khó khăn quá để người ta chấp nhận cái mới, không thể chấp nhận ngay mà có khi còn bị phá, không phải không có cái mới chưa thực hiện được mà "tác giả" đã bị hại, vào tù, đi đày...
Nhưng xã hội đã rất công bằng khi nhân dân, cộng đồng qua nhiều thử thách sàng lọc đã chấp nhận lưu giữ cho thế hệ hiện nay, mai sau những giá trị vĩnh cửu, bất diệt.
Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh là một trong những con người mà lịch sử Việt Nam và thế giới ghi nhận những giá trị vĩnh cửu của Người để lại cho nhân dân Việt Nam và quốc tế, cho thời đại hôm nay và mai sau.
Biết bao nhiêu bài báo, sách truyện, công trình khoa học đã viết về Hồ Chí Minh, cho những người nông dân da đen châu Phi, da trắng châu Âu, da vàng châu Á, cho những nhà khoa học, mục sư, tướng lĩnh... đọc.
Để dễ nhớ, để quy tụ về một vài chữ, nhiều nhà chính trị, khoa học có xu hướng đồng tình với mười hai chữ:
"Một mẫu số chung
Một dĩ bất biến
Một kim chỉ nam".
Mẫu số chung là gồm sáu chữ: "Đại đoàn kết, đại hòa hợp". Thế giới đông tây nam bắc xưa nay vì không đoàn kết, nhường nhịn, không hòa hợp được những ý kiến riêng, ý thức hệ, tôn giáo, dân tộc, giai cấp nên đã để xảy ra bạo nạn, chiến tranh, núi xương, sông máu. Bài thuốc chữa cho căn bệnh vạn năm bất trị này chỉ có thể là bài thuốc chung cho toàn thế giới - bài "mẫu số chung". Anh là tử số Thiên Chúa giáo, tôi là tử số Phật giáo, chị là người da đỏ, ông là người da đen... nhưng chúng ta đều là con người chung một mái nhà là trái đất, chung một nguyện vọng ước mơ là hòa bình, hạnh phúc, khí hậu trong lành. Những cái chung đây là mẫu số chung của các tử số khác nhau.
Con người là vốn quý nhất, là đối tượng của mọi sáng tạo khoa học, lao động, của cải. Con người sinh ra phải có quyền: Tự do, hạnh phúc, sống trong một đất nước độc lập, không bị một sức mạnh nào đè nén, làm mất đi tự do, hạnh phúc của họ. Danh dự, độc lập, tự do, hạnh phúc là điều phải giữ lấy, bảo vệ lấy, để trở nên bất biến, không thể chối từ, sao nhãng, không thể chấp nhận sự trái ngược.
Sống trong bất cứ cộng đồng nào, lục địa, đại dương nào, con người cũng cần có một cái gì đó để tâm niệm, tâm đắc, không được nhiều, được tất cả cũng mong được ít, đủ theo khả năng của mình, chưa có điều kiện có hôm nay, mong sao ngày mai sẽ có.
Như một người đi giữa biển lớn của thế giới, "đại dương" quan điểm chủ nghĩa, chính kiến, họ cần có một la bàn, một kim chỉ nam... dù đã có máy móc tinh vi, hiện đại xuất hiện.
Cổ kim đông tây, bắc nam trên quả đất này cũng có nhiều kim chỉ nam chỉ ra con người biết lao động để tồn tại, phát triển, tìm đến điều lành, điều thiện. Nhưng cũng có kim chỉ nam nhất thời, cục bộ đưa một bộ phận con người đi đến tham lam, đố kị, dẫn đến bao điều bất thiện, bất nhân, bất nghĩa, tàn ác.
Dần dần những con người ở châu Âu, châu Mỹ lại tìm thấy ở châu Á, phương Đông có một nơi trú ẩn cho linh hồn mình dù chẳng bị thương tổn gì.
Trong sự yên tĩnh, bằng an ấy họ nhận ra một tư tưởng Hồ Chí Minh rất dung dị, gần gũi, có thể chấp nhận, có thể noi theo trong tư duy, hành động, ứng xử với bản thân, gia đình, bè bạn, công việc, trong thế giới muôn màu, đa sắc, nhiều góc cạnh, và họ coi tư tưởng Hồ Chí Minh giúp họ nhìn ra con đường bấy lâu họ tìm kiếm, như ánh lửa của trái tim Đan Cô trong một huyền thoại dân gian Nga đã dứt ra khỏi lồng ngực mình để soi sáng cho những ai cần đi trong ánh sáng.
Không nên, không thể ép buộc lấy tàu bè, máy bay của các hãng vận tải bắn ra những ý kiến, quan điểm, lý luận, tư tưởng dù là tốt lành. Tự mỗi con người sẽ đi tìm, tìm thấy và ở lại. Được nhiều người đến với tư tưởng Hồ Chí Minh trong đó có đại đoàn kết, đại hòa hợp, độc lập tự do hạnh phúc là điều đáng mừng với nhân loại.
(Trích "Bác Hồ viên ngọc quý của mọi thời đại". Sách hiện đang sẵn sàng phục vụ tại Thư viện tỉnh Đồng Tháp. Phòng đọc: KAVL17.8376, Phòng mượn: MEVV16.5052 - 5053)