Page 26 - ke chuyen cu pho bang nguyen sinh sac

1

Kể chưyện cụ Phó bảng NGUYỄN SINH SẮC

Nghệ An mang những nét chưng, tiêu biểu của đất
nước, dân tộc; song con người ở xứ sở sông Lam, núi
Hồng cũng có những nét riêng, những đặc điểm của
"xứ Nghệ" - một địa phương có phong cảnh hữu tình,
song cũng thể hiện nhiều nét gian nan mà thiên
nhiên đưa lại:
Đường ƯÔxứ Nghệ quanh quanh

Non xanh nước biếc như tranh hoạ đồ.

Điều kiện tự nhiên - vừa đẹp, vừa khó khấn,
gian khổ - cũng tạo nên những con người xứ Nghệ
mang những nét chung của dân tộc lại có nhiều đặc

điểm riêng của vùng đất này. Nhà sử học Phan Huy
Chú nhìn thấy đây không chỉ là một vùng "đất xấu,
dân nghèo, tập tục cần kiệm, nhà nông chăm chỉ
làm ruộng nương, học trò ưa chuộng học hành..."1,
như sách "Đại Nam nhất thống chí" thời Nguyễn
nhấn mạnh, mà còn là một địa phương có "... núi cao
sông rộng, phong tục thuần hậu, cảnh tượng tươi
sáng, gọi là đất danh tiếng hơn cả Nam châu. Người
thì thuần hoà mà chăm học, sản vật thì nhiều thứ
quý lạ... Được khí tốt của núi sông nên sinh ra nhiều
bậc danh hiền..."2.

Đại Nam nhất thống chí, bản dịch, Nxb. Khoa học xã hội,
Hà Nội, 1970, tập 2, tr.121.
Phan Huy Chú: Lịch triều hiên chương loại chí, phần Dư
địa chí, bản dịch, Nxb Sử học, Hà Nội, 1961, tr. 65.

J