Page 144 - dong thap muoi nghien cuu phat trien

128 Đồng Tháp Mười

I. Sự phát triển dân cu’ và công cuộc
khai khẩn trước thời thuộc Pháp

/. Thời các chúa Nguyễn

Năm 1698, chúa Nguyễn Phước Chu chính thức xác lập
quyền cai trị của mình đốì với vùng đất Nam Bộ, đồng thời
đánh dấu một thời kỳ phát triển mới của vùng đất này.
Đồng Tháp Mười vào thời đó thuộc huyện Tân Bình (phủ
Gia Định), chưa có một tên gọi riêng mà chỉ là những chằm
ao, - được sách Gia Định thành thông chí gọi chung là

“trạch” (1) 2và sách Đại Nam nhất thống chí gọi là “pha
trạch” <2). Lưu dân người Việt lúc bấy giờ chỉ mới bắt đầu
công cuộc khai thác vùng đất khắc nghiệt này ở dạng kinh
tê tự nhiên, như đánh bắt thủy sản, cắt bàng để đan đệm,
nốp, v.v...

Chưa có những tài liệu lịch sử khả dĩ cho phép xác định
thời điểm hình thành các tụ điểm dân cư người Việt đầu
tiên ở Đồng Tháp Mười. Một sự kiện có liên quan đến
buổi đầu khai khẩn Đồng Tháp Mười là việc chúa Nguyễn
cho phép nhóm người Hoa theo Dương Ngạn Địch vào trú
ngụ tại Mỹ Tho. Sự hình thành một điểm quần cư, - dù là
cư dân người Hoa ở Mỹ Tho trên bờ sông Tiền, - có ý nghĩa
hêt sức tích cực đốì với vùng Đồng Tháp Mười, bởi vì Mỹ

(1) Trịnh Hoài Đức. - Gia Định thành thông chí, tập thượng. Nha Quốc
vụ khanh đặc trách văn hóa, Sài Gòn, 1972, tr. 69.
(2) Sử quán triều Nguyễn. - Đại Nam nhất thống chí, tính Định Tường.
Bản dịch của Nguyễn Tạo, Sài Gòn, 1973, tr. 20.