Page 100 - ke chuyen cu pho bang nguyen sinh sac

K ể chuyện cụ Phó bảng NGUYỄN SINH SẮC

quan đến phong trào đấu tranh yêu nước, chông
Pháp ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, ở vùng biên
giới Tây Nam nước ta giáp với Campuchia. Tuy chưa
có đủ tài liệu chân xác, khoa học, song trong dư
luận của đồng bào miền Tây Nam Bộ mà chúng tôi
SƯU tập được, lưu truyền rằng: những nơi cụ Nguyễn
Sinh Sắc sông, đặt chân tới thì nơi ấy phong trào
đấu tranh chông Pháp có cơ sở và phát triển vững
chắc. Cần phải tiếp tục làm sáng rõ điều này.

Trên cơ sở những tài liệu hiện có - tài liệu của
chính quyền thuộc địa, của Nam triều, những hồi ký
của các đồng chí lão thành cách mạng có quan hệ
với cụ Sắc..., chúng tôi khôi phục bức tranh chấm
phá đôi nét lớn về khoảng thời gian cuối đời, kéo
dài gần 20 năm, của một sĩ phu yêu nước lớp trước,
song thức thời, tiếp nhận dược tư tưởng mới và quan
trọng hơn đã góp phần sản sinh cho đất nước một
anh hùng dân tộc, một lãnh tụ cách mạng tài ba.
Sau khi rời Huế, trên đường đi vào Nam, cụ
Nguyễn Sinh sắc có dừng lại ở Phan Thiết tìm Nguyễn
Tất Thành nhưng Nguyễn Tất Thành không còn ở
đây nữa. Theo sự chỉ dẫn của gia đình cụ Nghè
Trương Gia Mô1, ông đi thẳng vào Sài Gòn đến nhà

1. Trương Gia Mô (1866 - 1929) quê Bến Tre; tuy không đỗ
tiến sĩ nhưng do chân ấm sinh (con quan dược tập ấm) nên
được bổ nhiệm làm Thừa biện Bộ Công, được gọi là Nghè
Mô. Ông là bạn của cụ Nguyễn Sinh Huy. Năm 1905,