Page 89 - nguyen sinh huy chan dung mot nha nho
P. 89
,Yc$y'str $rfifl ,tuY. sHilrt pulrc
qudc" ctia Nho girio. Kh6i ni6m "trung quAn-5i qudc" kh6ng cbn lh
m6t tu tubng thdng nhtit, hhnh ddng cira tridu dinh nhh Nguy6n
tnroc thd lur ctra thuc ddn Phdp da bidn khd.i ni6m d5 thhnh hai
phAm trir ddi khring. "Trung quAn" kh6ng cbn di lidn v6i "d.i qudc".
Tbung qudn hic ndy lh ddng nghia vrii vi6c tdn thhnh ihrii dd ddu
hhng thuc dAn Phdp, tdn thhnh hirnh d6ng dhn 6p, ti6u di6t cric
hoat ddng cfu nudc, chdng lai chi cria tohn dAn cria vua quan
1i
nhh Nguy6n. Phhi thay thd "trung qudn" bing pham trir gi, didu
dri Ih m6t vi6c lhm qud sric ddl v6i thd hO nhh nho cria Ong. Tru6c
mdt, 6ng nit ra kdt luan, trong hohn cAnh l:fic {y,vrii thuydt trung
quAn truydn thdng, thd hO nhh nho ctra 6ng kh6ng thd dam trdch
ndi vai trb ctlu nuric do lich sri giao phri mh phii chuydn giao cho
/t a 1,.1
^
tne ne Ke trep.
'r
Didu mh kh6ng ai cri thd phri nhdn,lh ddn thli didm nby phan
B6i Chdu vh Phan Chdu Trinh lh hai dai bidu ki6t xudt cria tdng
kip nhh nho ti6n tidn, xuring xudt vh lanh dao hai phong trbo D6ng
du vh Duy t6n. Nguy6n Sinh Huy rdt kham phuc khi ph6ch cira
hai nguin ban cria minh, nhrmg 6ng kh6ng theo duimg l6'i cria ho
mir suy nghi m6t huing di khdc.
Hhng ngfl m6n dd nho girio thuQc thd he Nguy6n Sinh Huy
dbnh ngAm dSng nu6't cay, cdm him nhin k6 crnip nr.l6c vir bon tay
sai nh6n nhothdng tri ddt nu{'c vh b6c lQt nhAn dAn. Nguy6n Sinh
Huy dd s6m nhAn ra su bdt ltrc vir bd tirc ciua thd h6 minh. Song,
6ng kh6ng dd cu6c dif bu6ng trdi theo sd phAn hdm hiu cria ddt
ntxic, mir tin tu0ng & nghy mai, tin tu6mg & tndfre con chdu s6 lhm
dr:o. c vi6c mh thd hQ 6ng kh6ng lhm dtro. c. Nhrmg 6ng kh6ng tin
tuong su6ng, mh tin m6t crich tfch cuc, bing c6ch g&i gdm hohi b6o
cria minh cho thdhd tr6, tim crich gidp d6, h6 tro, tao di6u ki6n dd
thd h0 nhy ttmg buic vumr l6n, cao hon, khdc hon minh.
Cho n6n khi kh6ng dd Nguy6n Tdt ThAnh tham gia phong trbo
D6ng du, mdc dt Thhnh d6 dqo. c chon sang NhEt du hoc, 6ng cho
anh em Nguy6n tat thann vbo hoc truimg tidu hgc phrip Vi6t &
Vinh, rO'i siu d6 6ng lai nh6nvho'Hudlirm quan (ihdng 6/1906), vh
94
