Page 93 - nguyen sinh huy chan dung mot nha nho
P. 93
rcuy6r *rfi# nur. clrilr Duxe HOr r*ile Hxo
d6ng dhn 6ng c6t t5c ng6n, cao rdng den, mic do ng6n... theo trang
phuc nguiri phuong TAy. Ngay cA vua Thbnh Thdi cflng cbi hohng
bho m6c "bhnh t6", d6i mfl ph6t, cdm gdy di tr6n duimg ph6'nhu
nguiri Au. Anh Thhnh ctrng c6c ban hoc cirng hing hdi tham gia
truydn di vir hrit cdc bbi ca cd ddng phong trho cdt t6c ngdn:
'Tay phd,i cd,m luoc,
Tay trdi cdm k4o.
cil| ha! cilp ha!
86 cdi. ngu nd,y,
Bd cdi dq.i nd;y.
ctip hi! ctip hl1Ntt
Ddu nim MAu ThAn (thring 3 nim 1908), phong trho chdng
thud blng nd & quAng Nam, qu6 huung nhh rii qudc Phan Chdu
Trinh, th hdu qu6 tdt ydu cria chd d6 srrr. thud thtrc dAn phong
kidn, nhanh ch6ng lan ra cdc tinh Quing Ngdi, Binh Dinh, Khainh
Ifoa, Phri YOn rdi ddn kinh dd Hud. Ltic ddu, lir nhdn ddn Huong
phti
Thriy, rO'i ddn lan ra cdc huy6n Htrong Trh, Phri LOc rO'i
Vang... D6'ng biro mdc qudn do vri, d6i n6n rdch, mang chidu, xdch
bi k6o vho kinh d6 xin Si6m thud, gi6m phu. Ldp tt DAp Dd k6o
I6n, I6p tt An Cr1u dd v6, chSn ngang duimg IOn cdu Trhng Ti6n,
tidn l6n bao vAy tba KhAm, phri do6n Thta Thi6n. Tidng hd khdu
hi6u, hba l6n tidng la h6t vang ddy m6t g6c kinh thhnh.
TrOn duiyng ddn truimg, Thhnh g6p dohn bidu tinh, anh lidn k6o
c6c ban gia nhAp. Ci dohn irn in tidn vd tba KhAm, bi bqn linh
Phzip ngin chAn. Trong dohn bidu tinh kh6ng c6 nguiri n6i duoc
tidng Ph6p, anh Thhnh tinh nguyOn lhm th6ng ng6n. Khi d6'ng bho
n6i nhimg gi chr:a dring thi anh dich lai cho dring. Khi d6'ng bbo
n6i nhitng gi chr:a dfi, thi anh th6m vbo cho dt dd th6ng ng6n lai
cho bon Phdp. Khi chting n6i nhirng gi xtic pham ddn d6'ng bho, thi
anh thdng ng6n thAt to l6n cho ch dohn nghe. Cti nhuthd, ddng bho
rdm rAp tidn 16n, lhm cho bon Phrip kh6ng thd ngin chAn duo. c.
(1) Ving bong lia: Ban KHXH Thinh 0y TP.HCM, NXB.TP.HCM, 1990, tr. 28 (l)
98