Page 350 - TVDT - THU MUC TRICH BAO DONG THAP - QUY 4 - 2020
P. 350

đổi,  diễn  tấu  của  nhiều  thầy  tuồng,  thầy         Quang Hải (con trai GS.TS Trần Văn Khê)
          đờn tìm đến nhà hàn huyên với mình như                  cũng không tiếc lời tôn vinh tiếng đờn của
          hạt giống quý, gieo mầm vào tâm hồn, nuôi               ông sư là “độc nhất vô nhị”: “Tôi biết đờn
          dưỡng  và  thôi  thúc  người  con  trai  thứ  9         tranh và có dịp nghe nhiều thế hệ biểu diễn,
          trong  nhà  gắn  chặt  cuộc  đời  với  thế  giới        nhưng  chưa  nghe  ai  có  ngón  đờn  sang
          ngũ cung với “Hò, xự, xang, xê, cống”. Để               trọng,  đài  các  như  ngón  đờn  của  nhạc  sư
          rồi năm lên 10, cậu bé Vĩnh Bảo của làng                Vĩnh Bảo”.

          Mỹ  Trà,  Cao  Lãnh  xưa  không  chỉ  thành             “Luyện thanh” mới cho đờn xưa
          thạo nhiều nhạc cụ dân tộc như đờn đoản,
          đờn kìm, đờn gáo... mà còn bén duyên với                Tuy nhiên, điều ông khiến giới đờn ca dân
          nhiều nhạc cụ phương Tây như: Mandolin,                 tộc và nghiên cứu âm nhạc trên thế giới suy
          Piano, Violon... Đặc biệt với tinh thần cầu             tôn “Di sản sống” của Đờn ca tài tử Nam
          tiến,  trong  suốt  hành  trình  rong  ruổi  âm         bộ  (ĐCTTNB)  chính  là  khả  năng  “luyện
          nhạc, ông  đã học  hơn  200  thầy  theo hình            thanh”  cho  nhiều  loại  đờn  xưa  từng  được
          thức “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”... cộng              xem  như  “khung  vàng,  thước  ngọc”  cất
          với năng khiếu thiên bẩm, ông đã tạo dựng               giọng mới da diết, hút hồn hơn. Đình đám
          cho  mình lối đi riêng. Vì vậy khi  mới 20              nhất là kỳ công biến cây đờn tranh 16 dây
          tuổi  (năm  1938)  ông  đã  được  hãng  dĩa             sau nhiều thế kỷ du nhập đã nói thứ tiếng
          BEKA mời cùng hòa tấu cho cô Ba Thiệt                   Việt mới. “Nói đúng hơn là đáp ứng được
          (chị của danh ca cô Năm Cần Thơ). Từ đó,                sự hòa quyện thanh tao giữa âm nhạc với
          uy tín ông ngày một vang vội...                         ngữ điệu phương ngôn và sự tinh tế trong
                                                                  kết hợp đa dạng và phong phú giữa điệu –
          Lần đầu tiên, tôi được trực tiếp nghe tiếng             hơi – rung - nhấn - mổ trên các cung bậc
          đờn của nhạc sư là lúc ông “hồi hương” ở                trong từng bài bản cổ nhạc”- ông 5 Suôl –

          tuổi ngoài 100. Và cũng như nhiều người,                một “thầy đờn” trứ danh ở An Giang nhận
          tôi đã không khỏi nao lòng khi tận mắt thấy             xét.  Đặc  biệt  hơn, ông  vừa  là  người  sáng
          bàn  tay  hằn  sâu  vết  thời  gian  thế  kỷ  đã        tạo ý tưởng, vừa trực tiếp thực hiện và biểu
          nhấn,  đã  vuốt,  rồi  mổ...  lên  sợi  tơ  mỏng        diễn. Sau thời gian gắn bó, bằng sự tinh tế
          mảnh  tạo  ra  thanh  âm  đầy  nội  lực  và  ma         của mình, ông nhận ra đờn tranh 16 dây có
          thuật.  Dường  như  những  trải  nghiệm  từ             nhiều nhược điểm. “Âm lượng nhỏ và ngân
          hành trình đến nhiều quốc gia trên thế giới             không  vang,  nó  còn  gây  khó  cho  người
          học  tập, nghiên  cứu âm  nhạc  kết  hợp với            đờn...” - nhạc sư nhấn mạnh thêm – “Mặt
          những  sự  nhạy  cảm  của  chất  nghệ  sĩ  đã           đờn nhỏ và cong nhiều khiến đôi tay khó
          ngấm  vào  từng  hơi  thở...  đã  hun  đúc  ông         thể  hiện  hết  sự  uyển  chuyển  trong  nhấn
          thành  “phù  thủy”  âm  thanh.  Những  ngón             nhá...  Nhưng  quan  trọng  hơn  là  do  thiếu
          tay tưởng chừng như  mệt nhoài theo năm                 điểm cố định nên người đờn thường xuyên
          tháng, bỗng trở nên lả lơi lên những cung               dừng cuộc chơi để lên dây theo từng bản”.
          bậc  bổng  –  trầm...  tạo  ra  tiếng  đàn  chân        Từ  cảm  nhận  đó,  ông  lên  kế  hoạch  cải
          chất, mộc mạc nhưng lại toát lên nét kiêu               tiến...  “Trong  dịp  “khám  phá”  cây  đàn
          sa, đài các... đưa người nghe đến thế giới              Piano, đầu tôi hé ra hướng đi”- ông chia sẻ.
          sâu lắng nhất để buồn, để vui, để cho đi và             Tận  dụng  lợi  thế  thông  thạo  nhiều  ngoại
          nhận lại... Chính vì thế mà cả người thuộc              ngữ (ông thạo tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng
          hàng “quái kiệt” âm nhạc như GS.TS Trần
                                                                  Trung, Nhật...) ông tham khảo nhiều nguồn
                                                                                                       Trang || 350
   345   346   347   348   349   350   351   352   353   354   355