Page 69 - Khi To Quoc Goi nguyen long trao
P. 69
68 Khi Tổ quốc gọi
Kế đến ngày 25-8-1945, khi chính quyền cách mạng đã
được thiết lập tại tỉnh lỵ Sa Đéc, thì cũng cùng ngày, các tầng
lớp quần chúng ở các xã của huyện Cao Lãnh đã kéo về huyện lỵ
cùng với lực lượng Thanh niên Tiền phong, và trong đó không
thể vắng mặt một đứa trẻ hiếu kỳ mới ở tuổi mười ba là tôi, tập
trung ở sân vận động để nghe một ông đảng viên cộng sản hoạt
động bí mật tại địa phương, nếu tôi nhớ không nhầm thì tên
ông Út Cừ đứng lên diễn thuyết và tuyên bố thành lập chính
quyền cách mạng. Như vậy là cuộc Cách mạng Tháng Tám vốn
là một cuộc cách mạng long trời lở đất lật đổ ách thống trị cả
trăm năm của chế độ thực dân Pháp lại diễn ra hết sức suôn
sẻ tại Cao Lãnh, không một cuộc bắt bớ chém giết, không một
hành động chống đối kháng cự của bất cứ tổ chức nào. Cũng
chẳng lấy làm lạ bởi đó là khí thế chung của cả nước trong Cách
mạng Tháng Tám, và cái chánh quyền mới được thành lập này
cũng do những người cộng sản lãnh đạo.
Xin được trích một đoạn trong tập hồi ký Tự thuật cuộc đời
của anh Bảy Noãn nói về cuộc khởi nghĩa giành chánh quyền ở
Cao Lãnh ngày 25 tháng 8 năm 1945:
Ngày 25 tháng 8 năm 1945, huyện Cao Lãnh có tổ chức một
cuộc biểu tình rất lớn, huy động hằng ngàn bà con nhân dân
ở Cao Lãnh đi biểu tình. Lúc đó đoàn biểu tình đi từ Vàm Cái
Tôm đến dốc cầu đúc, phía bên xã Hòa An; một đoàn từ chùa
Phật ở xã Mỹ Trà kéo lên; có đoàn từ Đình Trung kéo ra; có
đoàn từ Mỹ Ngãi, Phong Mỹ kéo xuống. Tất cả đều tập trung
rất đông ở sân vận động Cao Lãnh.
Trong cuộc biểu dương lực lượng đó, đoàn thì đi lên, đoàn
thì đi xuống, vừa đi vừa đếm “một hai, một hai!” hoặc “một
hai một! một hai một!”. Có nhiều anh em nông dân lao động
cùng tham gia, họ vừa đi, vừa đánh trống, hai người khiêng
