Page 38 - nam bo xua va nay

Năm 1732, chúa Nguyễn mới đặt vùng này làm châu Định
Viễn (châu cùng như huyện song dân chúng còn thưa thớt hoặc pha
tạp) và lập dinh Long Hồ, vẫn thuộc về phủ Gia Định. Trịnh Hoài
Đức ghi rõ hơn : “Nguyên sơ lập ra châu Định Viễn và dựng dinh
Long Hồ ở xứ Cái Bè, sau dời qua ấp Long An, thôn Long Hồ...
Năm 1803, đổi tên là dinh Hoằng Trấn, ly sở ở chỗ này, tục gọi là
xứ Bãi Bà Lúa”.

Năm 1804, cải làm dinh Vĩnh Trấn. Nãm 1804, đem hai đạo
Long Xuyên và Kiên Giang từ Hà Tiên cho thuộc về đây. Như vậy,
châu Định Viễn với dinh Vĩnh Trấn rất rộng lớn, gồm khắp miền
Tây Nam bộ.

Năm 1808, cải làm trấn Vĩnh Thanh, thăng châu Định Viễn
làm phủ Định Viễn và thăng ba tổng lên làm huyện Vĩnh Bình, huyện
Vĩnh An, huyện Tân An.
Năm 1810, trả lại hai đạo Long Xuyên và Kiên Giang về cho
Hà Tiên cũ.

Năm 1813, lập thêm huyện Vĩnh Định.
Năm 1823, đặt thêm phủ Hoằng An để cai quản hai huyện
Tân An và huyện Bảo An (phân ra từ Tân An cũ)

Năm 1832, phân hạt gọi là tinh Vĩnh Lon%, nhập thêm phủ
Lạc Hóa (gồm hai huyện Tuân Ngãi, Trà Vinh) trước thuộc về phủ
Gia Định. Lại tăng thiết huyện Vĩnh Trị cho thuộc phủ Định Viễn.
Đồng thời, cho tách hai huyện Vĩnh Định, Vĩnh An và đạo Châu
Đốc để lập tỉnh Kiên Giang.

Năm 1836, tiến hành công cuộc đạc điền lập địa bạ. Tỉnh
Vĩnh Long khi ấy có tình hình ruộng đất và phân bổ hành chính như
sau:

42