Page 327 - dong thap muoi nghien cuu phat trien

Nghiên cứu phút triển 313

phương, nên một số hộ sơ tán có thể tạm lánh lên đó. Theo
kết quả khảo sát, trong tổng số 126 hộ sơ tán, có 50,8%
tránh lũ trên bờ kênh, số còn lại 49,2% sơ tán về quê cũ.
Thời gian sơ tán trung bình hết 65 ngày, trong đó có khoảng
một phần ba số trường hợp phải sơ tán mất ba tháng trở lên,
cá biệt có hộ phải sơ tán đến 150 ngày.

Nói tóm lại, các “cộng đồng mờ” này đều có những đặc
điểm chung, mà cơ bản nhất là đặc điểm bât định về sô
lượng thành viên, đặc điểm “lưỡng cư”, và đặc điểm tản cư
- tụ cư theo mùa. Kiểu “cộng đồng mờ” này chính là dạng
thức cộng đồng quá độ tương ứng với sự quá độ về kinh tê
từ giai đoạn “tác nghiệp” sang giai đoạn “lạc nghiệp”.

2. Một kiểu canh tác nông nghiệp
dịch vụ hóa

Tại ba cộng đồng được khảo sát này, hầu hết các
công đoạn của qui trình canh tác nông nghiệp đều được tiên
hành bởi lao động thuê mướn và dịch vụ cơ giới nông
nghiệp. ít nhất cũng có hai lý do chủ yếu khiến cho việc
canh tác nông nghiệp tại đây phải được dịch vụ hóa ở mức
độ cao. Một là, tính thời vụ hết sức nghiêm ngặt, - do phải
tùy thuộc vào thời điểm nước lũ rút và đồng thời phải tính
đến việc “né lũ” ở năm sau. Hai là, qui mô diện tích canh
tác ở đây khá lớn. Trong khi mức trung bình qui mô diện
tích đất trồng cây hàng năm của một hộ nông nghiệp ở
đồng bằng sông Cửu Long là 0,876 ha/hộ (1), thì ở ba cộng
đồng này riêng đất trồng lúa đã có qui mô trung bình lên

(I)
Tổng cục Thcíng kê. - số liệu thống kê tình hình cơ han vù cơ sở hạ
tầng nông thôn Việt Nam. Nxb. Thống kê, HN, 1995, tr. 167.