Page 82 - ke chuyen cu pho bang nguyen sinh sac

K ể chuyện cụ Phó bảng NGUYỄN SINH SẮC

chức quan nhỏ, ở một bộ không quan trọng trong
triều đinh, đứng sau nhiều bộ khác (như Bộ Lại, Bộ
Binh, Bộ Hình, Bộ Công). Lúc bây giờ, trong sô" các
bộ của triều đình nhà Nguyễn, quyền lực và bổng
lộc của quan lại mỗi bộ cũng khác nhau. Người có
thế lực thường tlm cách "chạy chọt" vào làm ở bộ có
điều kiện thu vét của dân chúng nhiều. Nhân dân
đã lưu truyền câu ca sau đây:

"Nhất là Bộ Lại, Bộ Binh
Nhì là Bộ Hộ, Bộ Hình cũng xong.
Thứ ba thì đến Bộ Công
Nhược bằng Bộ Lễ lạy ông tôi về".

Phó bảng Nguyễn Sinh sắc không có thế lực nào
bảo trợ, mà ông cũng không đi tìm kiếm chỗ dựa nào,
làm quan là điều bất đắc dĩ, cho nên sắp xếp đâu ông
làm đó. Cụ Sắc lại cho rằng, làm ở bộ Lễ cũng còn có
phần trong sạch hơn, vi chỉ lo những việc tế lễ, học
hành, thi cử.

Dẫu sao đã làm quan thì phải luồn cúi bên trên,
nạt nộ kẻ dưới. Cho nên cụ Sắc cũng cảm thây cái
nhục làm quan, như có lần ông nói: "Quan trường
thị nô lệ trung chi nô lệ, hựu nô lệ" (Quan trường là
kẻ nô lệ trong đám người nô lệ, lại càng nô lệ hơn).

Tâm trạng này ám ảnh Nguyễn Sinh sắc trong
thời gian làm quan ngắn ngủi, khiến ông thường bị
quở trách không chuyên cần việc quan, không biết
dạy con "để chông lại Đại Pháp".