Page 80 - ke chuyen cu pho bang nguyen sinh sac
P. 80
K ể chuyện cụ Phó bảng NGUYỄN SINH SẮC
Cuộc đời và hoại động...
Vì thế, ông không hành động theo một tổ chức
Điểm nổi bật trong cuộc đời của Nguyễn Sinh
nào, kể cả phong trào Đông du của Phan Bội Châu
Sắc thời kỳ này là giữ được phẩm chất tốt dẹp -
bạn của mình1. Có thể nói Nguyễn Sinh Sắc là người
hiếu thảo với gia đình, chăm sóc vợ con, sống thanh
có lòng yêu nước, thương dân, đã giáo dục và ảnh
ỉ bach gần gũi với nhân dân, yêu nước, thương đồng
hưởng đến suy nghĩ và hành động cứu nước của các
bao... Tuy nhiên, Nguyễn Sinh sắc chưa tìm được
con và nhiều học trò khác; nhưng lúc bấy giờ ông
con đường cứu nước đúng để hành động - tình trạng
chưa xác định được cách cứu nước và con đường cứu chung của các sĩ phu yêu nước lúc bấy giờ - và tạm
nước của mình.
thời phải ra làm quan, trải qua những ngày tủi nhục
*
của "một người nô lệ, lại còn nô lệ hơn .
* *
Từ lúc ra đời 1863 đến lúc buộc phải ra làm quan //. TRONG CHÔN QUAN TRƯỜNG
(1906), Nguyễn Sinh Sắc đã trải qua một thời niên
Ngày 28 tháng 2 năm Giáp Thìn (13.4.1904) bà
thiếu gian nan, vất vả. Song được sự nuôi dưỡng của
Nguyên Thị Kép qua đời. Ông sắc tổ chức tang lễ và
bô mẹ vợ và có được người vợ vô cùng chung thuy
chỊu tang mẹ vợ theo nghi li như cha, mẹ đẻ của mình.
đảm đang, trung hậu nên có điều kiện để học tập và
Tháng 5.1906, không thể từ chối mãi, ông
thành đạt. Công lao của gia đình, làng xóm, bạn bè
Nguyễn Sinh sắc phải theo lệnh triều đinh, về kinh
khong nho, nhưng nhờ tinh thần hiếu học, quyết
đô Huế, nhận chân Thừa biện bộ Lễ, được giao phụ
tam vượt mọi khó khăn để đạt được nguyện vong
trách việc theo dõi các cuộc bình văn, bình thơ, môi
cua ban thân, mong ước của mọi người.
tháng hai kỳ, tổ chức ở giảng dường Di Luân,
trường Quốc Tử Giám1. Thừa biện bộ Lễ là một
1. Phan Bội Châu với Nguyễn Sinh Sắc là người đồng hương
(cùng một huyện ở 2 xã gần nhau), và cùng nổi tiếng học
giỏi rất thân thiết. Tháng 10.1929, nghe tin cụ Phó bảng 1. Trong Tờ trình của Bộ Lại đề ngày 15.4 (nhuận) năm
Nguyên Sinh Huy từ trần ở Sa Đéc, cụ Phan Bội Châu đã có Thành Thái thứ 18 (tức ngày 6.6.1906) ghi rõ: Mới đây
câu đối Viếng, với vế đầu: "Trùng tuyền hạ, đối án hàn theo lời bẩm của Phó bảng Nguyễn Sinh Huy (bốn mươi lăm
huyên cầm sắc hữu thanh giao quoc tháo" (Dưới suô'i vang tuổi người tỉnh Nghệ An), viên này dự trúng Phó bảng kỳ
V cùng nhau trò chuyện, tình bạn sắt son đều vì việc nước), x! thi Hội khoa Tân Sửu năm Thành Thái thứ 13. Lần đó về
A Tuyê" giáo Tỉnh uỷ Nghệ An: Bác Hồ thời n iZ th iêu, thăm quê nhà, xong việc bị bệnh ở lại quê quán uống thuôc,
ớ-% Nxb Chính tr- quôc ểia>Bà Nội, 2000 tr. 42 nay bệnh đã khỏi đến bộ tôi đợi lẹnh .
| | > 80 81
kCC!>B\SS