Page 92 - ke chuyen cu pho bang nguyen sinh sac
P. 92
K ể chuyện cụ Phó bảng NGUYỄN SINH SẮC
Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ dấy binh khởi nghĩa
chống chúa Nguyễn (không rõ cụ sắc và Nguyễn Tất
Thành khi đến thăm cha đều có đến nơi này?). Sau
này, trong tác phẩm "Lịch sử nước ta", Hồ Chí Minh
đã viết những câu diễn ca lịch sử rất có xúc cảm
mạnh mẽ"1.
Trong thời gian ông sắc làm tri huyện Bình Khê,
Nguyễn Tất Thành được cha gửi đến Quy Nhơn để
học thêm tiếng Pháp với thầy giáo Phạm Ngọc Thọ
(thân sinh cô' Bộ trưởng y tế Phạm Ngọc Thạch),
lúc ấy làm trợ giáo ở Trường Tiểu học Pháp - Việt
Quy Nhơn.
Ông Sắc rất ghét bọn cường hào ác bá ở địa
phương, vì chúng dựa vào thế lực của các quan người
Pháp và bọn cha cố đạo Giatô để ức hiếp dân chúng.
Ỏng xét xử rất công bằng các vụ kiện, trừng trị
1. Trong "Lịch sử nước ta" (1941), Hồ Chí Minh viết:
"Dân gian có kẻ anh hùng,
Anh em Nguyễn Nhạc nổi vùng Tây Sơn.
Đóng đô ỏ đất Quy Nhơn,
Đánh tan Trịnh, Nguyễn cứu dân đảo huyền.
...Nguyễn Huệ là kẻ phi thường
Mấy lần đánh đuổi quăn Xiêm, giặc Tàu.
Ông đà chí cả mưu cao,
Dân ta lại biết cùng nhau một lòng
Cho nên Tàu dẫu làm hung,
Dân ta vẫn giữ non sông nước nhà".
(Hồ Chí Minh Toàn tập, tập 3, sđd, t*\ 225 - 226).