Page 13 - nam bo xua va nay
P. 13
I - ĐÔI DÓNG ĐỊA LY LỊCH sư
N ăm 1698. Thống suất Nguyễn Hữu Cảnh được cử vào Nam
kinh lý, “lấy đất Nôn'ị Nại đặt lùm Gia Đinh phù, lập xứ
Đồng Nai làm huyện Phước Long dụng dinh Trấn Biên, lập
xứ Sài Gòn làm huyện Tân Bình dụng dinh Phiên Trấn... Đất đai đã
mở rộng ngàn dặm, dân số lum bốn vạn hộ”.
Xứ Đồng Nai-huyện Phước Long - dinh Trấn Biên đây
trải rộng suớt từ bờ Biển Đông (Đất Đỏ-Bà Rịa) tới tả ngạn
sông Sài Gòn (xưa gọi là sông Tân Bình) có diện tích khoảng
17.600 km2.
Năm 1808, dinh Trấn Biên đổi thành trấn Biên Hòa, huyện
Phước Long đổi thành phủ gồm 4 huyện là Bình An, Phước
Chánh, Long Thành, Phước An. Các huyện này trước là tổng.
Nãm 1832, trấn Biên Hòa đổi thành tỉnh Biên Hòa (đầu
tỉnh là quan văn không phải là võ tướng nữa). Năm 1836, thực
hiện công cuộc đạc điền lập địa bạ. Năm 1837, đặt thêm phủ
Phước Tuy và 2 huyện Ngãi An, Long Khánh. Năm 1838, đặt
thêm huyện Phước Bình. Xin tóm tắt tình hình đó trên bảng
thống kê sau đây.
TỈNH BIÊN HÒA
A. Phủ Phưức Long (Biên Hòa)
ỉ. Huyện Phước Chánh (Dỏ Sa) gồm 3 tổng: Chánh Mỹ
Hạ, Chánh Mỹ Thượng, Chánh Mỹ Trung.
2. Huyện Bình An (Thủ Dầu Một) gồm 5 tổng: Bình
Chánh, Binh Thổ, Bình Điền, Bình Lâm, Bình Thiện.
3. Huyện Ngãi An (Thủ Đức) gồm 4 tổng: An Thổ, An
14