Page 105 - chua nguyen va cac giai thoai mo dat phuong nam

sự GIÀU CÓ CỦA ĐẤT GIA ĐỊNH

DƯỚI MẮT LÊ QUÝ ĐÔN

( ê Quý Đôn sanh năm 1726, lúc nhỏ còn có tên là Lê
Danh Phương, rất thông minh nổi tiếng là thần đồng,
người làng Duyên Hà, huyện Duyên Hà, phủ Tiên Hưng,
trấn Sơn Nam (nay thuộc tỉnh Thái Bình), thuộc dòng giõi

khoa bảng. Năm Quý Hợi (1743) thi đỗ giải nguyên, năm
Nhâm Thìn (1752) đỗ nhất giáp nhị danh tiến sĩ (bảng
nhãn). Sau đó được bổ làm Thị độc tòa hàn lâm, sung tư
nghiệp Quốc tử giám; sau khi đi sứ Trung Quốc về (Nhâm
Thìn, 1760), được cử làm tổng tài quốc tử giám. Năm Quý
Tỵ (1773) được bổ Phó đô ngự sử, ba năm sau được cử làm
Tham thị tham tán quân cơ các đạo Thuận Hóa, Quảng
Nam. Ông còn là một học giả uyên thâm về văn hóa Việt
Nam với nhiều lãnh vực: lịch sử, địa lý, văn học, triết học
ngôn ngữ học... Các tác phẩm của ông hiện nay còn rất
nhiều, trong đó có bộ Phủ biên tạp lục (7 quyển), ghi chép
nhiều lãnh vực ở Đàng Trong; về sự trù phú của đất Gia
Định vào giữa thế kỷ XVIII, sau mấy trăm năm khai mở,

106