Page 107 - chua nguyen va cac giai thoai mo dat phuong nam

“Hằng năm cứ đến tháng 11, và tháng chạp, người ta
thường xay, giã thóc thành gạo đem đi bán lấy tiền tiêu

dùng vào những lễ tiết chạp (ngày Tết). Còn từ cuối tháng
giêng trở đi, họ không còn thì giờ rảnh rỗi để xay giã lúa
-thóc.
“Những lúc bình thường, người ta chuyên chở gạo thóc
ra bán tại thành Phú Xuân để đổi chác hay mua sắm
những hàng vóc, nhiễu, trừu đoạn của người Tàu đem về
may mặc, nên quần áo của họ toàn là hàng hoa màu tươi
tốt. ít khi họ dùng những áo quần bằng vải trắng.

“Còn về đất đai miền Đồng Nai Gia Định thì có nhiều
khe, ngòi, nhiều đường thủy chằng chịt khắp nơi, nên không
tiện đi bộ.
“Những người đi buôn bán có chuyên chở bằng những

thuyền lớn, cũng đều phải chở kèm những thuyền nhỏ để
dễ đi thông vào các kênh.
“Từ cửa biển đi lên đến đầu nguồn, người ta phải đi đến
sáu bảy ngày, toàn qua những đồng ruộng bao la bát ngát,
mắt trông chẳng thấy bờ ruộng ở đâu. Ruộng đồng bằng
phẳng, mênh mông là như thế”.

*
* *

Lê Quý Đôn là người Đàng Ngoài, năm Bính Thìn
(1776) vâng lịnh vua Lê Cảnh Hưng vào Đàng Trong với
chức vu 7Tham thị Tham tán quân cơ Thuận Hóa Quảng

108