Page 71 - ke chuyen cu pho bang nguyen sinh sac

Cuộc đời và hoạt động...

túng. Lại nữa, trời độ người thanh, mộng vàng chợt
tĩnh: xưa giao cầm nâng gảy mà lòng riêng chợt
cảm, nay tuổi trung niên đã ôm môi tình chung.
Gân sức rã rời mà vẫn cứ ruổi rong. Ý là, gặp cảnh
ngộ thì gắng chịu đến tận cùng cảnh ngộ. Nhảy,
bay đã rõ giống giao long! Mới hay, duyên cớ đủ thì
kiến ong tự đến, văn chương hay lọ phải gượng làm
ván. Vậy nên, lửa cháy nổ váng, phiến gỗ đồng
thành cây đàn tiêu vĩ. Đỉnh núi thu ý chực vút xung
thiên, nhành mai lạnh khai đầu hoa nở sớm. Nhị
giáp cây trồng lần trước, tam trường rạng rỡ nghiệp
xưa. Gợi mở lòng người về vận thế, văn chương.
Thật dáng chúc mừng, đáng để chúc mừng. Mà công
lao của Nho học đối với triều dinh làng nước cũng là
ở dây, ở chỗ này đây.
Xin bày tỏ mấy lời thơ vụng, vui cùng người áo
gấm vinh quy"1.

Đỗ đại khoa, đáng lẽ được hưởng đặc ân của nhà
vua là nhận cờ, biển "Ân tứ minh gia" (ơn ban cho
gia đình tốt) và hưởng lễ Vinh quy bái Tổ, song ông
Sắc chỉ nhận biển vua ban mà không dự lễ đón tiếp

ở tỉnh, đi bộ về quê1, không tổ chức lễ ăn mừng (dù
2

1. Trần Minh Siêu: Những người thân trong gia đình Bác
Hồ, sđd, tr. 18 - 19.
2. Khi đi bộ từ Vinh về quê, đến cầu Mượu (cầu Hifu Biệt), còn
cách Kim Liên 4 km, cụ Sắc gặp đoàn dân xả Chung Cự.
theo lệnh Tổng đốc An - Tĩnh (Nghệ An - Hà Tĩnh) mans ề
võng, lọng, cờ, trướng đi đón tân khoa Phó bảng. Nhân c