Page 115 - nam bo xua va nay
P. 115
p. mà Đào Đăng Vỹ - (tr.252) trích dẫn, thì “ông ta lập những thành lũy
kiểu Vauban ở các vị trí quan trọng trong xứ : Vĩnh Long, Hà Tiên, Mỹ
Tho, Biên Hòa, v.v. Trong các việc này, ông luôn luôn được sự giúp đõ
thường trực và tận tâm của Olivier de Puymanel”.
(3) Histoire militaire, (tr.35) cho là vụ nổ này do bất cẩn
(4) Đình Khao là một ngôi đình xây dựng tại làng Thạnh Mỹ Đông, dành
để thờ các quan chết vì nước. Đình này bị phá hủy năm 1867 và vật liệu
được dùng xây cất tòa bô cũ. Tại làng Long Hồ, hiện nay còn có một đình
lớn dành cho Khổng Tử, việc thờ cúng do làng này đảm trách.
(5) Nguyễn Thê Anh, 16; Đào Đăng Vỹ, 141.
(6) Chi tiết về sương mù này không thấy trong tài liệu của các tác giả
Việt Nam mà chỉ thấy nói là “các quan ta ở Vĩnh Long tưởng quan Pháp
đi Cao Miên hành quân. Dân chúng chen chúc nhau trên bờ thành,
không chút nghi ngờ quân Pháp đánh chiếm Vĩnh Long. Quan quân ta
chưa sẵn sàng phòng bị. (Nguyễn Duy Danh, 85)
(7) Nguyễn Duy Oanh, 35, nói Laggrandière cho Legrand de la Liraye
(Cố Trường) mang thư đề ngày 16-8-1867 đến mời Phan Thanh Giản
xuống tàu để cho biết lý do khiến Pháp phải có hành động này...
126