Page 169 - nam bo xua va nay
P. 169

Việc truy  nã sẽ được  ưu tiên cấp quân dò thám.  Chính quyền thuc  truy lùng  vì tội  tham gia khởi  nghĩa chống  Pháp.  Nhờ sự che chở
                      dân  cũng  treo  giải  thưởng  10 0 0  tiền  cho  ai  bắt  được  Năm Thiếp   tín đồ, trong đêm tối  Năm Thiếp đã thoát được  sự bao vây  và
                      Công văn cũng ghi rõ tướng mạo của Năm Thiếp rằng:  Vóc ngươi  truy lùng của thực dân Pháp. Pháp đã triệt phá đốt hết nhà cửa, chùa
                      cao ráo, ốm yếu, có ba chòm râu dài. Sau khi công văn được phát di   chiền Tứ Ân Hiếu Nghĩa. Nhưng sau khi chúng rút đi, tín đồ lại trở
                      theo báo cáo của tỉnh Châu Đốc (Raports Mensuels des provinces    vè An Định làm ăn sinh sống, dựng lại chùa mới...
                       1878-1880) thì chủ tỉnh các nơi đã soát thấy và bắt rất nhiều người   Thực dân Pháp tiếp tục dùng kế mật thám dò la để có thể bắt
                      có Lòng Phái của đạo  Tứ Ân  Hiếu  Nghĩa...  Năm  Thiếp  vẫn  nằm   sông Năm Thiếp. Theo báo cáo của tỉnh Châu Đốc (tháng  10-1881)
                      ngoài  vòng kiểm  soát của chính quyền  thực  dân  và vẫn  bí  mật tu   thì mật thám cho biết:  Năm Thiếp có “thuật tàng hình”!  Ai gặp thì
                      nghĩa. Theo báo cáo ngày 20-9-1879, của tỉnh Châu Đốc gửi Thống    ônơ vui  vẻ đón tiếp và còn cho biết cả nơi cư trú. Ong không trang
                      Đốc Nam kỳ (Société secrètes,  1875-1882, F. 14) thì suốt từ tháng 2   bị một thứ khí  giới  nào.  Hỏi  thì  ông  trả lời  không cần  giáo  mác,
                      đến tháng 9 năm  1879, các chủ tỉnh Tân An, Châu Đốc đã cố truy    nhưng trong  một  tương  lai  chưa biết chắc  ngày  nào,  ông  sẽ  đánh
                      tìm Năm Thiếp,  nhưng không có kết quả.  Đồng thời, chính quyền    đuổi  thực  dân  Pháp  khỏi  Nam  kỳ  với  phép  màu  nhiệm.  Ong  chủ
                      thực dân cũng nhận được những báo cáo khác  nhau cho biết Năm      tỉnh Châu Đốc chủ trương để nguyên tình hình, không khuấy động
                      Thiếp đang ở chồ này, chỗ kia, có khi ở Mỹ Tho, có khi ở tận Cao   nhằm hy vọng làm mất chất xúc tác ở niềm tin của dân chúng, mặt
                      Miên, có khi  về núi  Tượng,  hay Sa Đéc...  Không thể phủ nhận sự   khác chờ thời cơ Năm Thiếp mất cảnh giác, dễ bắt sống.
                      thiếu chính xác ở báo cáo của các chủ tỉnh trước một thực tế là Năm
                                                                                             Đâu  năm  1885, Đốc  phủ Trần Bá Lộc  báo cáo với chủ tỉnh
                      Thiếp đã xông  xáo  với  phong  trào  ở hầu  khắp  các  tỉnh  miền Tây
                      Nam kỳ.                                                            Mỹ Tho là có thể xảy ra nổi  loạn ở các tỉnh miền Tây.  Loạn quân
                                                                                         vẫn do Năm Thiếp cầm đầu, hiện ở núi Tượng. Nguồn tin trên được
                           Cuối  tháng  12  năm  1879, chủ  tỉnh Châu  Đốc  nhận  được tin
                                                                                         chính  quyền  thực  dân  cho  là  có  cơ  sở.  Vì  vậy,  ngày  16-4-1885,
                      mật  thám  cho  biết  Năm  Thiếp  đang  thực  sự có  vài  trăm  “đệ  tử”
                                                                                         Pháp mở đợt tấn công quy mô lần thứ hai vào núi Tượng, quyêt băt
                      trung thành, đang tuyên truyền, “sách động” và bố trí canh phòng
                                                                                         cho được  Năm Thiếp,  đồng  thời  giải  tán  đạo Tứ Ân  Hiếu  Nghĩa.
                     làng An Định. Trước tình hình bất an cho người Pháp ở vùng Thất
                                                                                         Nắm được phần nào tình hình, Năm Thiếp đã dẫn 1.800 người ở các
                     Sơn, chính quyền  thực dân quyết định  tấn công triệt hạ căn cứ do
                                                                                         làng An Định, An Hòa...  lui sang Vườn Dâu (Campuchia) tránh sự
                     Năm Thiếp lập nên.  Ngày rằm tháng 7 năm  1881, trong lúc tín đồ
                                                                                         tiêu diệt của Pháp.  Cũng  như lần trước,  Pháp lại đốt phá nhà cửa,
                     đang làm lễ  rrung nguyên, cúng Đại Trai đàn và Ngô Lợi đang diễn   chùa chiền,  lấy  đi các  báu  vật trong chùa,  đặc  biệt  là Ngôi  Long
                     thuyêt, Pháp bí mật đánh úp.  Lực lượng của Pháp gồm lính đóng ở    Đình -  Vật  thiêng của bổn đạo  mà mãi  86  năm sau  tín đồ Tứ An
                     Châu Đốc, huy động thêm tàu chiến ở trung tâm đồn binh Tân An
                                                                                         Hiếu Nghĩa mới được nhận lại.
                     với nhiều chiếc thuyền chở quân. Đến Tịnh Biên, chúng tiến bộ bao
                                                                                              Năm Thiếp và tín đồ - nghĩa quân, ở lại Campuchia khá lâu.
                     vây núi Tượng,  Pháp bắt được  10 người có tên trong danh sách bị


                     186                                                                                                                            187
   164   165   166   167   168   169   170   171   172   173   174