Page 166 - nam bo xua va nay

Đ ạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa được sáng lập bởi Đức Bổn Sư Ngò
Lợi (1831-1890). Ông là một người giàu lòng yêu quê hương
đất nước và thương người.

Theo đức tin, những người theo đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa bấy
giờ (và còn truyền đến bây giờ) tin rằng: Đến một ngày nào đó sẽ có
một tiếng nổ vang trời xé đôi núi Cấm (Thất Sơn, An Giang), trong
đó sẽ hiện ra cung son, điện ngọc, nơi diễn ra Hội Long Hoa. Vào
“ngày tận thế” ấy, chỉ những người theo đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa-
con của trời, Phật mới sống sót. Một đấng Minh vương sẽ lập lại đời
thượng ngươn, lập nên cuộc sống thái bình, an lành. Đó là niềm tin
tôn giáo. Nhưng nhiều người cho rằng khái niệm tận thế và Hội
Long Hoa chỉ là sự ẩn dụ về ngày tàn của thực dân Pháp, ngày độc
lập của dân tộc Việt Nam. Và điều này không phải vô căn cứ nếu
tìm hiểu tường tận các hoạt động thực tiễn, sự nhập cuộc với lịch sử,
với vận mệnh dân tộc của tín đồ Tứ Ân Hiếu Nghĩa. Như vậy có thể
nói: ngọn cờ tôn giáo bấy giờ là một sự lựa chọn trong buổi đầu
chống Pháp ở vùng đất mới và trở thành vũ khí tinh thần của một bộ
phận nông dân trước kẻ thù có tàu đồng, súng sắt, mắt xanh, mũi
lõ...

Để thể hiện mục tiêu chống Pháp lâu dài, năm 1876, Ngô Lợi
(còn gọi là Năm Thiếp) dãn tín đồ vào núi Tượng (một trong 7 ngọn
núi ở vùng Thất Sơn) khai hoang mở đất, lập nên các trại ruộng,
hình thành bốn làng An Định, An Hòa, An Thành và An Lập (Nay
là xã Ba Chúc, An Giang). Thực chất của việc trảm thảo khai sơn
(theo cách gọi của tín đồ) là lập một căn cứ, chuẩn bị những điều
kiện kháng chiến chống Pháp lâu dài. Đây là một phương thức phù
họp sau tình hình các cuộc khởi nghĩa vũ trang của Nguyền Trung

184

Á