Page 168 - nam bo xua va nay
P. 168
Việc truy nã sẽ được ưu tiên cấp quân dò thám. Chính quyền thuc truy lùng vì tội tham gia khởi nghĩa chống Pháp. Nhờ sự che chở
dân cũng treo giải thưởng 10 0 0 tiền cho ai bắt được Năm Thiếp tín đồ, trong đêm tối Năm Thiếp đã thoát được sự bao vây và
Công văn cũng ghi rõ tướng mạo của Năm Thiếp rằng: Vóc ngươi truy lùng của thực dân Pháp. Pháp đã triệt phá đốt hết nhà cửa, chùa
cao ráo, ốm yếu, có ba chòm râu dài. Sau khi công văn được phát di chiền Tứ Ân Hiếu Nghĩa. Nhưng sau khi chúng rút đi, tín đồ lại trở
theo báo cáo của tỉnh Châu Đốc (Raports Mensuels des provinces vè An Định làm ăn sinh sống, dựng lại chùa mới...
1878-1880) thì chủ tỉnh các nơi đã soát thấy và bắt rất nhiều người Thực dân Pháp tiếp tục dùng kế mật thám dò la để có thể bắt
có Lòng Phái của đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa... Năm Thiếp vẫn nằm sông Năm Thiếp. Theo báo cáo của tỉnh Châu Đốc (tháng 10-1881)
ngoài vòng kiểm soát của chính quyền thực dân và vẫn bí mật tu thì mật thám cho biết: Năm Thiếp có “thuật tàng hình”! Ai gặp thì
nghĩa. Theo báo cáo ngày 20-9-1879, của tỉnh Châu Đốc gửi Thống ônơ vui vẻ đón tiếp và còn cho biết cả nơi cư trú. Ong không trang
Đốc Nam kỳ (Société secrètes, 1875-1882, F. 14) thì suốt từ tháng 2 bị một thứ khí giới nào. Hỏi thì ông trả lời không cần giáo mác,
đến tháng 9 năm 1879, các chủ tỉnh Tân An, Châu Đốc đã cố truy nhưng trong một tương lai chưa biết chắc ngày nào, ông sẽ đánh
tìm Năm Thiếp, nhưng không có kết quả. Đồng thời, chính quyền đuổi thực dân Pháp khỏi Nam kỳ với phép màu nhiệm. Ong chủ
thực dân cũng nhận được những báo cáo khác nhau cho biết Năm tỉnh Châu Đốc chủ trương để nguyên tình hình, không khuấy động
Thiếp đang ở chồ này, chỗ kia, có khi ở Mỹ Tho, có khi ở tận Cao nhằm hy vọng làm mất chất xúc tác ở niềm tin của dân chúng, mặt
Miên, có khi về núi Tượng, hay Sa Đéc... Không thể phủ nhận sự khác chờ thời cơ Năm Thiếp mất cảnh giác, dễ bắt sống.
thiếu chính xác ở báo cáo của các chủ tỉnh trước một thực tế là Năm
Đâu năm 1885, Đốc phủ Trần Bá Lộc báo cáo với chủ tỉnh
Thiếp đã xông xáo với phong trào ở hầu khắp các tỉnh miền Tây
Nam kỳ. Mỹ Tho là có thể xảy ra nổi loạn ở các tỉnh miền Tây. Loạn quân
vẫn do Năm Thiếp cầm đầu, hiện ở núi Tượng. Nguồn tin trên được
Cuối tháng 12 năm 1879, chủ tỉnh Châu Đốc nhận được tin
chính quyền thực dân cho là có cơ sở. Vì vậy, ngày 16-4-1885,
mật thám cho biết Năm Thiếp đang thực sự có vài trăm “đệ tử”
Pháp mở đợt tấn công quy mô lần thứ hai vào núi Tượng, quyêt băt
trung thành, đang tuyên truyền, “sách động” và bố trí canh phòng
cho được Năm Thiếp, đồng thời giải tán đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa.
làng An Định. Trước tình hình bất an cho người Pháp ở vùng Thất
Nắm được phần nào tình hình, Năm Thiếp đã dẫn 1.800 người ở các
Sơn, chính quyền thực dân quyết định tấn công triệt hạ căn cứ do
làng An Định, An Hòa... lui sang Vườn Dâu (Campuchia) tránh sự
Năm Thiếp lập nên. Ngày rằm tháng 7 năm 1881, trong lúc tín đồ
tiêu diệt của Pháp. Cũng như lần trước, Pháp lại đốt phá nhà cửa,
đang làm lễ rrung nguyên, cúng Đại Trai đàn và Ngô Lợi đang diễn chùa chiền, lấy đi các báu vật trong chùa, đặc biệt là Ngôi Long
thuyêt, Pháp bí mật đánh úp. Lực lượng của Pháp gồm lính đóng ở Đình - Vật thiêng của bổn đạo mà mãi 86 năm sau tín đồ Tứ An
Châu Đốc, huy động thêm tàu chiến ở trung tâm đồn binh Tân An
Hiếu Nghĩa mới được nhận lại.
với nhiều chiếc thuyền chở quân. Đến Tịnh Biên, chúng tiến bộ bao
Năm Thiếp và tín đồ - nghĩa quân, ở lại Campuchia khá lâu.
vây núi Tượng, Pháp bắt được 10 người có tên trong danh sách bị
186 187