Page 62 - nam bo xua va nay

đơn vị hành chánh thuộc lãnh thổ Việt Nam, được cai quản trực
tiếp bởi vị Tổng trấn họ Mạc. Với chính sách phóng khoáng, nhằm
kích thích cư dân từ nơi khác đến: người dân tự do khai khẩn đất
mà không phải nộp thuế... tiếng tăm Phú Quốc ngày một vang xa/
lưu dân đến ở ngày càng đông. Từ đó, việc khai thác Phú Quốc
diễn ra khá khẩn trương. Lưu dân gồm nhiều thành phần khác
nhau đa đến sống và hòa thân với nhau: Có người đến do phiêu
bạt giang hồ, có người đến để tránh bão tố và sự truy na của triều
đình phong kiến lân cận. Trong số này đáng kể nhất là những
người Việt đến khai thác hải sản, định cư sinh sống lâu dài<4).
Cuối thế kỷ XVIII, nhờ vị trí hẻo lánh, lại có dân cư sinh
sống với cơ sở kinh tế sung túc, nên Nguyễn Ánh đã nhiều lần đặt
chân đến nơi này trên đường bôn tẩu trốn tránh-quân Tây Sơn
(1782-1786)(S).
Trong nhũng lần lui tới đảo, Nguyễn Ánh đã quan tâm bảo
vệ, củng cố, phát triển Phú Quốc cho đông người và sung túc
thêm. Khi ra đi ông để lại một số chiến thuyền và đội quân hùng
mạnh, với nhiệm vụ canh giữ và mở mang đảo<6).
Khi lực lượng Tây Sơn không còn đủ mạnh trên vùng đất
Nam bộ, Nguyễn Ánh đã phần nào nhờ vào mảnh đất hưng thịnh
này để tiến hành cuộc phản công chiếm thành Gia Định, xây dựng
Nguyễn triều.

Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi, lấy hiệu Gia Long. Nhà
vua đa không quên ơn đảo, nên dành nhiều ưu ái cho việc mở
mang Phú Quốc, ông cho phép mọi người tự do khai thác, buôn
bán, sinh sống mà không phải lo sưu thuế, họ chỉ phải tham gia
việc canh giữ an ninh, phòng chống bọn cướp, giặc xâm lược mà
thôi<7).

68

J