Page 147 - chua nguyen va cac giai thoai mo dat phuong nam
P. 147
JOHN WHITE TRONG “A VOYAGE TO COCHIN
CHINA” n
"... Chẳng bao lâu, qua chiếc cầu làm bằng đá và đất
khá đẹp bắc ngang một cái hào rộng và sâu, chúng tôi đã
tới cổng đông nam của ngôi thành, hay nói đúng hơn là
một thành phô" quân sự; bởi vì tường thành thì bằng gạch
và đất cao khoảng 20 bộ (bộ dài 30 cm), rất dày và bao
vây một diện tích phẳng phiu mỗi chiều rộng tới 3 phần
4 dặm. Nơi đây là trú sở của vị phó vương và tất cả quân
binh, lại có những doanh trại rộng rải và khang trang, đủ
sức chứa tới 50 ngàn sĩ tốt. Vọng cung nằm ở giữa thành,
trên một thảm cỏ đẹp, chung quanh có vườn hoa, rộng
khoảng trên 3 hécta, rồi có rào cao bọc kín hết... Hai bên
Vọng cung, cách 50 mươi bộ, là một tòa nhà nữa cũng to
rộng gần bằng thế, gồm các phòng ốc dành cho phụ nữ và
các nhân viên phục dịch nội thất; mái nhà lợp bằng ngói
tráng men và trang trí bằng hình rồng cùng thú linh như
bên Tàu. Hành cung này để cho vua và gia đình ở, nhưng
họ chưa trở lại Sài Gòn lần nào kể từ cuộc nội chiến (đã
về Huế)... Rồi chúng tôi tới dinh quan thông đốc và được
)
vào một chòi canh ở ngay phía trước, tại đây chúng tôi được (*
(*) John White, sĩ quan hải quân Hoa Kỳ, đến thăm Sài Gòn từ ngày
7-10-1819 đến 30-1-1820, tỏ ý muôn quan hệ buôn bán, được Tổng trấn
Gia Định thành là Nguyễn Văn Nhơn tiếp đón thân thiện. Nội dung cuộc
viếng được mô tả trong A Voyage To Cochinchina, được xuât bản năm
1824. Ớ đây chúng tôi dẫn lại theo bản dịch của Nguyễn Đình Đầu, trong
Đia chí văn hóa TP. Hồ Chí Minh, 1987, tr.198.
148
