Page 99 - dong thap muoi nghien cuu phat trien

82 Đồng Tháp Mười

I. Từ buổi đầu đến năm 1975

1. Trước thời thuộc Pháp

Vùng Đồng Tháp Mười như tên gọi ngày nay (gồm cả
các phần đất thuộc tỉnh Long An, Đồng Tháp và Tiền
Giang) đã thấy ghi trong Định Tường toàn đồ (1836), - với
tên gọi chung “lâm tẩu”. Theo bản đồ này, trên toàn vùng
chỉ thấy có mương rạch tự nhiên. Việc đào kênh hoặc việc
nạo vét mương rạch tự nhiên nhằm mục đích sản xuất nông
nghiệp (một hành động mang ý định thủy lợi hóa) chưa thấy
ghi trong sử sách ở giai đoạn này.

Tuy nhiên, nếu xét từ góc độ quân sự, thì công cuộc
đào kênh nhằm phục vụ yêu cầu chiến tranh đã có từ khá
sớm. Đó là kênh Bà Bèo, được đào vào năm 1785.
Nguyên ủy của con kênh này như sau : năm 1785, quân
Đông Sơn và phe Nguyễn Ánh bị thất trận liên tiếp, rút vào
Đồng Tháp Mười. Tướng Tây Sơn là đô đốc Nguyễn Trấn
muôn cô lập lực lượng của Nguyễn Ánh, dồn lực lượng này
vào vùng sâu của Đồng Tháp Mười, cắt đứt mối liên lạc
của nó với vùng phía nam trù phú và đông dân cư. Ý đồ
chiến lược này được cụ thể hóa bằng cách đào một con
kênh nối Rạch Chanh (phía sông Vàm cỏ Tây) với sông Ba
Rài (nối vào sông Tiền). Ban đầu, con kênh này được gọi
là Kênh Mới Rạch Chanh, về sau được gọi là kênh Bà Bèo,
- v à đây chính là con kênh đầu tiên được đào trong vùng
Đồng Tháp Mười.