Page 26 - nam bo xua va nay

An, và việc khai phá vùng đất này được ngày một mở rộng thêm ra.
Tham gia khai khẩn đất đai hồi này, ngoài số lưu dân cũ và
mới, còn có một bộ phận binh lính của chúa Nguyễn. Các đơn vị
quân đội của chúa Nguyễn trong những lần hành quân xuống phía
Nam, mỗi khi dừng chân trú đóng ở một địa phương nào, thườnữ tổ
chức khai khẩn đất đai chung quanh địa điểm trú quân dể mở rộng
thêm diện tích canh tác nói chung, đồng thời góp phần giải quyết
vấn đề lương thực tại chỗ. Trên vùng đất ngày nay là Long An, năm
1705, Nguyễn Cửu Vân, sau khi giúp một hoàng thân Chân Lạp
đánh bại quàn can thiệp Xiêm, đa kéo quân về đồn trú ở Vũng Gù.
Tại đây, ông cho quân khai phá hai bên bờ sông Vũng Gù (đoạn
sông Vàm cỏ Tây chảy qua thị xa Tân An ngày nay), nạo vét và
khai thông con rạch Vũng Gù (kênh Bảo Định ngày nay).

Trong nửa đầu thế kỷ XVIII, lưu dân đến Long An từng bước
phát triển việc khai phá lên phía vùng tây bắc, bao gồm phần đất
phía bắc quốc lộ 1 đến Đồng Tháp Mười, (vùng Tân Thạnh, Mộc

Hóa, Vĩnh Hung ngày nay) thuộc phủ Tầm Bôn. Đến giữa thế kỷ
XVIII, dân số vùng này đa khá đông, lên tới vạn người và ruộng
nương khai phá được nhiều. Trong tờ sớ gửi lên Nguyễn Phúc Khoát
năm 1753, Nguyễn Cư Trinh nói rõ là “từ xứ Sài Gòn đến phủ Tầm
Bôn... đất đai mênh mông, ruộng nương rất nhiều, dân số đến vạn
người”(2). Từ năm 1756, khi Nguyễn Phúc Khoát chấp thuận đề nghị
của Nguyễn Cư Trinh tiếp quản vùng này, thì lưu dân kéo đến càng
nhiều và việc khai phá càng được mở rộng thêm.

Như vậy dến cuối thế kỷ XVIII, lưu dân đến làm ăn sinh sống
trên đất Long An đã khá đông và công cuộc khai phá dất đai, xây
dựng quê hươnc đa tiến triển một bước dáng kể. Theo lời khai của
cai bạ Nguyễn Khoa Thuyên, được Lê Quý Đôn ghi lại trong Phủ

29