Page 286 - nam bo xua va nay
P. 286
Chủ thích:
(1) Chính khí: Theo triết học Đông phương, vạn vật, trong đó có con
người, đều bẩm thụ khí âm dương để thành hình. Duy chỉ có con người
là bẩm thụ được cái tú khí, khí đẹp nhất trong chính khí.
(2) Kiền Khôn:\ên của hai quẻ đầu tiên trong quyển Chu Dịch:
Hai quẻ này biểu trưng cho giai đoạn đầu của khí âm dương tạo hóa
nên Thiên Địa vạn vật.
(3) Bắc Đẩu: một trong những vì sao trong Thất tinh, ở đây, nó ví ngôi
đính như một nơi làm chuẩn mực cho cuộc sống.
(4) Thái Sơn; tên của ngọn núi nằm ở Giao Châu Loan (tỉnh Sơn Đông).
Ngày xưa người ta dùng núi Thái Sơn như hình ảnh của một nơi mà
Dương khí của vũ trụ tập trung vào, như một nền tảng vững vàng, cho
xã hội và cho gia đình.
(5) Anh phong vũ trụ: Vũ là không gian, trụ là thời gian. Vũ trụ ở đây là
trời đất, trời đất đã tạo ra một bầu khí âm dương, ngũ hành tốt lành (anh
phong), bao trùm ngôi đình làng.
(6) Tường vân: mây lành. Người xưa tin rằng vũ trụ vận hành lành dữ
trong năm được báo trước bằng những biểu hiện trong hiện tượng thiên
nhiên. Một trong những biểu hiện mang nét an lành bình thường là
tường vân (mây lành).
(7) Thoại sắc: Thoại là ngọc dùng làm tín vật ngày xưa, thoại cũng là
điềm lành, thoại sắc là ánh sáng tỏa ra màu sáng của điềm lành.
(8) Cai quản: Đây là một trong những trường hợp điển hình về điều mà
chúng tôi cố tìm tòi và chứng minh rằng người Việt Nam trong một quá
trình dài hàng ngàn năm chịu ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa, đã
biết vận dụng để trong khi sáng tác, tạo cho mình một lối viết (phong
311