Page 329 - nam bo xua va nay
P. 329
cầm quyền, trừ trường họp đặc biệt mẹ nhường quyền cho con. Mua
bán nhà đất, cưới vợ gả chồng cho con cái, trường họp vắng cha vẫn
là người mẹ quyết định. Vì kinh tế thị trường, lắm khi người đàn bà
có hoàn cảnh làm kinh tế gia đình, hoặc kinh doanh: chơi hụi hè,
mở tiệm tạp hóa, cho vay đặt nợ. Con mà được mẹ yêu thương, nhất
định được chia phần gia tài nhiều hơn mấy đứa khác. Ngày giỗ
trong gia đình, người mẹ, hoặc người vợ có phận sự nhắc nhở và
quyết định cách tổ chức lớn hay nhỏ.
Nề nếp này vô cùng quan trọng, và được chứng minh thời
kháng Pháp, chống Mỹ: lắm khi người vợ, ngưòi mẹ đôn đốc chồng
con lo việc nước. Lại còn kiên trì thăm nuôi chồng con khi bị bắt, bị
tù. Gương kiên nhẫn của người phụ nữ chờ chồng đi tập kết là bằng
cớ.
Khi đặt tên cho con, người chồng luôn tham khảo ý kiến của
vợ. Việc bố trí bàn thờ thánh thần và Phật trong nhà thường là người
đàn ông nhường quyền cho vợ. Người đàn bà nói chung săn sóc
phần kinh tế gia đình để người đàn ông rảnh rang lo việc ngoài xã
hội.
Đặt tên con, nói chung, tránh trường hợp vô tình trùng với tên
của ông bà hoặc bà con thuộc vai vế lớn hơn.
Riêng việc cưới hỏi, người Việt tỏ ra khắc khe so vói người
Pháp, hoặc người Hoa. Quá bốn đòi không nhận ra liên hệ huyết
thống thì mới được cưới hỏi. Khác họ, dễ cưới nhau, nhimg bà con
bên dì (con của hai chị em) vẫn cấm ky. Cùng chung một họ, nhưng
ở địa phương khác nhau, dễ cưới hỏi nhau.
Quan hệ anh em:
Thông thường, anh chị em một cha, khác cha, khác mẹ nhưng
357
.