Page 317 - nam bo xua va nay
P. 317

một  loại  thuyền  có  sức  chở lớn  ở vùng  nam  sông  Trường  Giang
               Trung  Quốc,  có  lẽ  theo chân  các  di  thần  phản  Thanh  phục  Minh
               vùng Hoa Nam chạy sang ty nạn chính trị thế kỷ XVII-XVIII mà du
               nhập vào Đàng Trong - Nam bộ cùng với  mảng từ vựng Hoa Hán
               không  thông  qua con  đường  văn  tự.  Từ này  có  lẽ  đã  bị  biến  âm
               thành ghe ở Việt Nam.
                       Há cảo, sủi cảo:

                    Tức  hà giảo,  thủy giảo đọc  theo âm Hoa Hán  giọng  Quảng
               Đông. Giảo là thịt băm (xay) nhuyễn viên lại, hà là tôm, thủy là nước.
              Hà giảo là thịt tôm xay, nhưng thủy giảo là thịt dùng với nước - một
              chỉ chất liệu, một  chỉ cách sử dụng, có khác nhau về từ pháp; đại để
              cũng như người Việt nói phở gà - phở tái hay cá lóc - cá chiên..

                       Hên x u i:
                    Tức  hạnh  tai  đọc  theo  âm  Hoa  Hán,  giọng  Quảng  Đông.
              Hạnh là may, tai là rủi. Có lẽ chữ xúi trong xúi quẩy (tai quỷ?) là
              biến âm của chữ xui này.

                       Ké:

                    Tức ký đọc theo âm Hoa Hán, giọng Quảng Đông. Ký là gởi
              gắm, nhờ vả, như nói ký sinh, ký thác. Song trong phương ngữ Nam
              bộ thì ké được dùng khác ký; người ta chỉ nói ăn ké,  ngủ ké,  đi xe
              ké... chứ không bao giờ nói là ké sinh,  ké thác hay ăn ký,  ngủ ký...
              cả. Đây là vì khác với ký trong mảng từ Việt Hán, ké trong phương
              ngữ Nam bộ đã chịu áp lực sinh ngữ Hoa Hán mà trở thành một từ
              có thể sử dụng độc lập, tương tự như từ nhờ của tiếng Việt.
                      Lẩu:

                    Tức lô đọc theo âm Hoa Hán, giọng Hoa Nam.  Lô là cái lò,



              344
   312   313   314   315   316   317   318   319   320   321   322