Page 318 - nam bo xua va nay
P. 318
đây chỉ là cái lò than dính liền với cái nồi, trong đó bộ phận lò than
ở giữa để giữ nóng lâu và tiết kiệm chất đốt. Trên phưong diện là
một công cụ, tưomg truyền loại lò này đã theo chân người Mông cổ
du nhập vào Trung Hoa thời Nam Tống, có lẽ đã được người Hoa
Nam quen hoạt động trên sông biển sử dụng rộng rãi và đưa qua
Đàng Trong thế kỷ XVII-XVIII. Trên phưomg diện là món ăn, thì
cái lẩu hiện nay chỉ chung các món canh có nhiều thịt cá cần ăn
nóng. Dĩ nhiên trong môi trường văn hóa ăn uống của người Việt và
dưới tác động của kinh tế thị trường hiện nay, món lẩu đã phát triển
với nhiều biến thể độc đáo không có ở Trung Hoa.
Tiệm:
Tức điếm đọc theo âm Hoa Hán, giọng Quảng Đông. Điếm
nghĩa gốc là cửa hiệu chứa hàng hóa để buôn bán. Chữ tiệm này du
nhập vào Nam bộ lúc ngôn ngữ Trung Quốc đã mất hẳn phụ âm đầu
đ nhưng chưa mất phụ âm cuối n.
Thối:
Tức thoái đọc theo âm Hoa Hán, giọng Hoa Nam. Từ này có
nhiều nghĩa như lùi lại, từ quan, chối từ, khiêm tốn..., nhưng có lẽ
về sau đã được người Hoa Nam dùng chỉ cả việc trả lại và du nhập
vào vùng Đàng Trong - Nam bộ, nên phưomg ngữ Nam bộ hiện có
những từ như tiền thôĩ, thối tiền...
Xào:
Tức sao đọc theo âm Hoa Hán, giọng Quảng Đông, viết là
hỏa + thiếu, nghĩa gốc là rang thức ăn, kiểu như rang ngô, rang
gạo, nhưng có lẽ về sau đã được người Hoa Nam dùng chỉ cả
những cách nấu thức ăn không cho nước mà cho dầu mỡ như rán,
chiên... rồi du nhập vào vùng Đàng Trong - Nanrbộ. Trong mảng