Page 128 - nguyen vinh bao nhung giai dieu cuoc doi
P. 128

Pháp, ở Mỹ, ông tuôn trào những ý tưởng, những ví

        dụ có khi rất hài hước làm người nghe không cảm
        thấy mệt. Những kinh  nghiệm học tập bài bản  từ
        thuở nhỏ  đến lúc  trưởng thành  đều được tích lũy
        trong bộ nhớ phi thường của ông.

            Trong truyền thống đờn ca tài tử, bài bản nhạc
        lễ  dần  dà  được  biến  tấu  bằng  cách  rút  ngắn  số
        câu lại,  nhưng  tăng  số  nhịp  (đương nhiên,  số  nốt
        nhạc)  nhiều  lên.  Việc  tăng  thêm  nốt  nhạc  không

        đơn  giản  như trong  âm  nhạc tây phương,  “thème
        et variations”. Mỗi một nhạc sĩ luôn luôn “sáng tác”
        thêm những nốt nhạc mới, lấp vào  ô  nhịp dãn nở
        theo  quy định,  ví  dụ  bài Nam  ai,  Nam xuân,  Lưu
        thủy cũng như các bài khác đều tăng  số  nhịp  từ 4

        lên 8. Nói theo nhà nghê' là “mở” ra nhịp tám. Tuy
        nhiên, riêng trường hợp bài  Tây Thi không thể mở
        ra nhịp  8  được  “vì n^he không hay”,  ông xác định
        như vậy. Như thế là tăng gấp đôi. Nhu cầu cho phép

        nghệ sĩ thêm chữ đàn mới vào trong các khung ấy.
        Đó là nhu cầu sáng tác tại chỗ núp dưới dạng triển
        khai (elaboration).  Chính nhờ vào ý tưởng đó,  các
        nhạc  phẩm  mới  được  dịp  xuất  hiện  sau  một  thời
        gian  dài câu nhạc bị  đóng khung.  Những  Tây  Thi,

        Xuân  tình,  Tứ đại oán,  Trường tương tư,  Văn  Thiên
        Tường,  v.v.  vốn  không  có  trong  nhạc  lễ,  nay  thấy
        xuất hiện trong tài tử và trở nên rất thông dụng như


                                TINH TƯỜNG VÀ TINH TẾ  I  127
   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133