Page 126 - nguyen vinh bao nhung giai dieu cuoc doi
P. 126
độ nhận định chung trong âm nhạc thế giới, mặc
dù các cách chơi có khác nhau ở mỗi truyền thống,
vai trò của song lang tương đương hoặc có thể phức
tạp hơn métronome trong nhạc Tây phương, ching
trong dàn nhạc pị-phát của Thái Lan, maraca (quả
bầu sột soạt) trong dàn nhạc Nam Mỹ, nhạc Ghana
(châu Phi), v.v. Song lang không chỉ đơn thuần giữ
nhịp mà còn có vai trò “chỉ huy”. Vì vậy, người chơi
song lang là người “thầy đờn” nắm vững bài nhạc và
dẫn đạo cho buổi diễn bằng cách “đạp” song lang ở
chân trong lúc đàn. Đó là chưa kể đến âm hưởng
thẩm mỹ của tiếng song lang vang vọng trong tâm
thức người chơi đàn lẫn người nghe bằng một mỹ
cảm, và đương nhiên không thể thiếu. Như vậy,
nhạc lễ chính là “tiền thân” của đờn ca tài tử. Yếu
tố thanh nhạc (ca) từ từ cũng trở thành vượt trội
hơn khí nhạc (đờn) trong những giai đoạn sau.
Trong một buổi phỏng vẫn, tôi được nghe nhạc sư
Vĩnh Bảo đánh giá cao vai trò của nhạc lễ đối với
việc hình thành đờn ca tài tử, mặc dù ông chưa bao
giờ tham gia nghề nhạc lễ. Trò chuyện với ông mới
hiểu ông rất trân trọng loại nhạc này và cho rằng
không thể không quan tâm đến phẩn cơ bản ấy.
Ông không đổng tình với vài người trong giới đờn
ca tài tử hoặc cải lương chê bai một ai đó đờn nghe
“hôi nhạc” quá! Ông cho rằng cách nói như thế là
TINH TƯỜNG VÀ TINH TẾ I 125