Page 228 - nam bo xua va nay

mình để dung hòa giữa hai chính phủ Pháp - Nam. Ông đã bày tỏ
cho hai chính phủ biết rõ quyền lợi lâu dài của nhau, để cùng nhau
thông cảm.

p. Ký nhận nhiệm vụ được sáu tháng thì Paul Bert bất ngờ tạ
thế ngày 11-11-1886, nên công việc chưa đi đến đâu. Lúc này, p.
Ký lại đương dưỡng bệnh tại Sài Gòn, nên dịp này ông xin ở lại
trong Nam kỳ để tiếp tục trở lại nghề dạy thổ ngữ Đông phương tại
trường Hậu bổ và Thông ngôn (năm 1887).

Tuy là người được đi du học nhiều năm ở nước ngoài, và đi
nhiều nước, được hấp thụ văn hóa Tây phương một cách tường tận,
nhưng p. Ký lại khác những người đương thời cộng tác với Pháp.
Lúc nào ông cũng giữ cái tên Trương Vĩnh Ký, và mặc quốc phục
khăn đóng áo dài dù đi ngoại quốc. Khi làm báo, viết văn thì ông
dùng bút hiệu là Sĩ Tải.

TÁC PHẨM CỦA HỌ TRƯƠNG
Pétrus Trương Vĩnh Ký tuy là người hấp thụ Tây học, nhưng
lại truyền bá cho người Tây phương nền văn hóa Đông phương giúp
cho họ hiểu biết hơn về cái hay, cái đẹp của Đông phương trong đó
có Việt Nam. Vì thế ông đã viết bằng tiếng Pháp những vấn đề như:
Ngôn ngữ Đông phưong, Giáo trình văn học An Nam, về văn thơ
An Nam: Phép đối, Phép Làm Văn, Làm thơ, Làm phú\ tới những
tác phẩm như: Cố Gia Định Phong Cảnh Vịnh, Gia Định thất thủ
vịnh. Ông lại còn đang soạn thảo cuốn Grand Dictionnaire Chinois-
Annamite- Français, nhưng tiếc thay việc dang dở thì ông tạ thế.

Ông cũng viết bằng tiếng Pháp những cuốn sách riêng về văn
hóa phong tục Việt Nam, như cuốn Les Convenances et Les Civilités
Annamites (Phép lịch sự An Nam), Étude Comparée sur les Langues,

247