Page 239 - nam bo xua va nay

NGUYÊN VĂN HỌC HAY TRẦN VĂN HỌC?

Trên đây tôi đã nói ngôi mộ này được coi là một cổ tích liệt
hạng. Trong danh sách các cổ tích liệt hạng có ghi là: “Mộ Nguyễn
Văn Học, tướng của Gia Long”. Như vậy phải có truyền thuyết
của địa phương cho đó là ngôi mộ của một vị tướng của vua Gia
Long.

Tôi có mang việc này ra hỏi ông Louis Malleret, nguyên Giám
đốc Viễn đông Học viện của Pháp, nguyên Quản thủ Viện Bảo tàng
Sài Gòn và trong nhiều năm đã trông nom các cổ tích tại Việt Nam.
Ông Malleret có cho tôi hay là chính ông cũng đã cố tìm tiểu
sử của Nguyễn Văn Học mà không hề thấy. Ông Malleret nghi là có
sự nhầm họ hay tên của người chết trong ngôi mộ. Ông Malleret
cho tôi biết là hồi trước ông Mauger, Quản thủ Viện Bảo tàng Sài
Gòn và phụ trách công việc Bảo tồn cổ tích tại Nam Việt có hỏi các
người ở chung quanh ngôi mộ thì thấy nói là của một ông tướng của
vua Gia Long, tên là Nguyễn Văn Học. Như vậy ông Mauger tin
vào truyền thuyết chứ không dựa vào một tài liệu chắc chắn như
bia, gia phả hay sử ký. Vì vậy rất có thể là các người chung quanh
đã nhớ lộn tên họ.

Nhưng dù sao ta cũng được biết là tài liệu đào được trong mộ
là một vị đại thần. Vì những thứ để trang hoàng trên mũ và đai của
bộ áo đại triều bằng vàng chạm trổ rất đẹp. ông Mauger đã so sánh
các đề tài trang hoàng tìm được với những tài liệu về mũ áo đại triều
do thời vua Thiệu Trị quyết định và thấy là những tài liệu thấy trong
ngôi mộ phải được làm ra trước khi có sắc lệnh của vua Thiệu Trị
ban ra năm 1845 ấn định về triều phục. Những nhận xét của ông
Mauger rất đúng. Ta có thể chắc chắn là người mặc bộ mũ áo đại

260