Page 244 - nam bo xua va nay

danh lại hậu thế sao?” Rồi vua ban cho Học 100 quan tiền. Chẳng
bao lâu Học mất. Học không có con.

(Trích dịch trong Đại Nam chính hiên liệt truyện sơ tập, quyển
15 ,tờ 16b-19b).
KẾT LUẬN

Xem tài liệu trên đây ta thấy Trần Văn Học là người tỉnh Gia
Định, làm quan dưới thời Gia Long và Minh Mạng và đã được phong
chức Cai cơ và chức Giám thành sứ Khâm sai Chưởng cơ. Đó là
những chức lớn trong hàng tướng của thòi bấy giờ.

Trong Đại Nam chính biên liệt truyện không thấy có ghi là
Trần Văn Học được đổi họ Trần ra họ Nguyễn là họ của nhà vua.

Tài liệu sử ký trên còn cho ta biết là lúc chết Trần Văn Học
không có con. Vì không có người nối dõi săn sóc đến phần mộ nên
chắc sau này các người ở gần đó cũng không nhớ được họ của
người chết chôn trong ngôi mộ và vì vậy chỉ nhớ là mộ của một vị
tướng của vua Gia Long tên là Văn Học còn họ thì nhớ nhầm là họ
Nguyễn.

Như vậy ta có thể chắc chắn là ngôi mộ mệnh danh là “Mộ
Nguyễn Văn Học, tướng của Gia Long” do Học viện Viễn đông
của Pháp liệt hạng và được dời đến địa điểm ngày nay ở trước Trường
Mỹ nghệ Thực hành Gia Định phải là mộ của “Giám thành sứ Khâm
sai Chưởng cơ Trần Văn Học” chứ không phải là Nguyễn Văn Học
như H. Mauger nhầm tưởng.

{Xưa & Nay 5/98)

265