Page 276 - nam bo xua va nay
P. 276
Làng Việt ở Đồng Nai
• IIUỲNIi TỚI
S uá trình hình thành cộng đồng cư dân Việt ở Đồng Nai thực
chất là quá trình họp cư bởi các đợt di dân qua các thời kỳ.
Lớp cư dân Việt đáng kể có mặt sớm nhất ở Đồng Nai có lẽ
'ười di cư khai hoang thời các chúa Nguyễn. G. Naudin cho
rằng, từ năm 1642 chúa Nguyễn đã cho khoảng 3.000 người đến xứ
Đồng Nai và năm 1690 một đợt nữa vào Mỗi Xuy, Gia Định; mói
đầu là buôn bán, khẩn hoang. Theo Phan Huy Chú, chúa Nguyễn
Phước Châu (1675-1725) sai tướng lấy đất Đồng Nai là chỗ đất tốt
đặt làm phủ mở đất nghìn dặm, thu được hơn 4 vạn hộ. Chúa mới
cho “chiêu mộ những người có vật lực ở Điện Bàn, Quảng Nghĩa,
Qui Nhem thuộc Quảng Nam di cư vào đấy. Họ chặt cây, vỡ đất
hoang thành ra bằng phẳng, đất tốt nước nhiều, tùy sức dân ai làm
bao nhiêu thì làm. Chúa lại sai bắt lấy trai gái của những người
Mọi đưa đến bán, cho làm nô tỳ, được tùy tiện lấy nhau, rồi sinh ra
nhiều người. Họ chăm làm ruộng sinh nhai, cho nên cấy được rất
nhiều thóc và có nhiều ruộng tốt. Các nhà giàu, hoặc có chỗ 40, 50
nhà, hoặc có chỗ 20, 30 nhà. Mỗi nhà có đến 50, 60 điền tốt, trâu
bò có đến 300 con; cày bừa, trồng cấy, gặt hái không lúc nào rỗi ”.
301