Page 355 - nam bo xua va nay
P. 355
Mười tám năm làm tổng trấn, Mạc Cửu đã qui tụ cư dân người
Việt, Hoa, Khơ-me khai phá cõi Hà Tiẽn hết sức gian nan cơ cực,
biến vùng hoang vu khắc nghiệt thành nơi trù phú, phồn thịnh lâu
dài.
Cảnh đẹp Hà Tiên khiến cho ta ngây ngất. Thơ Mạc Thiên Tứ
lại chuốc thêm một chén men nồng:
“Đáy nước chân mây in một sắc... ”
(Đông Hồ ấn nguyệt)
“Ác vàng vừa lặng non tây
Liễu dinh tiếng trống vang vầy son xuyên ”.
(Giang Thành dạ cổ)
“Hang sâu thăm thẳm mây vun lại
Cửa rộng thênh thênh gió thoảng qua ”.
(Thạch Động thôn vân)
“M ờ mịt gẫm đường say với tinh
Phù sinh như một giấc chiêm bao
Chày thỏ bạt vang muôn khóm sóng
Oai kình tan tác mấy cung sao ”.
(Tiêu tự thần chung)
Cõi thơ “Hà Tiên thập vịnh” Mạc Thiên Tứ mở ra không chỉ
có 10 bài, ca ngợi 10 cảnh tuyệt tác của thiên nhiên ở cõi biên thùy
xa thẳm phía Nam. Ông lập ra tao đàn “Chiêu Anh Các”, gồm bốn
mươi vị “tao nhân”. Mười cảnh trong “Hà Tiên khúc vịnh” như thể
một mệnh đề gây cảm. Mỗi tao nhân họa lại 10 bài. tập thơ đã có tới
310 bài họa của 31 tao nhân. Có cả Nguyễn Cư Trinh, tác giả “Sãi
384