Page 121 - nguyen vinh bao nhung giai dieu cuoc doi

Cả cuộc đời nhạc sư Vĩnh Bảo gắn liến với đờn
ca tài tử, ông cho rằng thuật ngữ “tài tử” ở đây mang
ý nghĩa “không ăn tiền” hoặc ai củng có thể tham gia
cuộc chơi, dù giỏi hay dở, không quan tâm đến tiến

bạc, chơi cho giá trị nghệ thuật. Thực ra, đây là một
định nghĩa không dễ hiểu chút nào. Thông thường
người ta nghĩ rằng chơi nhạc theo loại này mang
tính “không chuyên nghiệp”. Ông không hoàn toàn

đồng ý như vậy. Ông cho rằng nhận định như thế
chỉ đúng về mặt kinh doanh, hay “chuyên nghiệp”
theo ý nghĩa kinh doanh mà thôi. Trái lại, có những
nghệ sĩ đờn ca tài tử rất giỏi, rất chuyên hơn nhiều
người nghĩ. Chơi nhạc như ông không có chủ ý

nhận tiền mới chơi, mà mỗi lần họ gặp nhau đều có
thể mang đàn ra đàn thâu đêm suốt sáng mà chẳng
có ai chi trả. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp

người tổ chức buổi đờn ca muốn biếu tiền, đó là do
“tùy hỉ”. Trong một buổi trà đàm với chúng tôi, ông
nói có lúc người ta muốn trả tiền nhưng chưa chắc
ông đồng ý nhận lời đi đàn! Ông còn phải xem lại
người ấy có “điệu nghệ” hay không, tức biết nghe

và thưởng thức âm nhạc hay không, biết quí trọng
nghệ sĩ hay không, lại nữa, nếu biếu tiền thì cách
biếu tiền như thế nào đúng thì ông mới nhận.

Nhân đây, chúng ta có thể tìm hiểu danh từ
“amateur” (tài tử) trong tiếng Anh hay tiếng Pháp.

120 I NGUYỄN THUYẾT PHONG