Page 236 - ke chuyen cu pho bang nguyen sinh sac

K ể chuyện cụ Phó báng NGUYỄN SINH SẮC

Sắc. Một vị quan trong lục bộ của triều đình, sau khi đọc các
bài thi hội (1901) của ông sắc đã phải ca tụng:

"Độc quân đợi đình văn, sở trần vô phi bình trị quy mô
chân hảo đắc Động Quảng xuyên chi học; Văn quân bình
nhật ngữ, nhập đôi tất dĩ ý thành tâm chánh, quả bất phụ
Chu Khảo đình sở ngôn"1.

(Đọc văn đại đình khoa của anh, điều trình bày không
ngoài quy mô bình trị, thật có được sức học của Đông Quảng
Xuyên;

Nghe anh nói hằng ngày, xét thấy rõ ý thật lòng ngf y,
quả đã xứng với lời của Chu Khảo Đình).
Khi đỗ đạt, Nguyễn Sinh sắc được vua ban biển An tứ
ninh gia. Bài trướng văn cũng ghi bước trở về của ông là
"Cẩm hoàn chi lạc" nghĩa là vui cảnh áo gấm về quê. Nhưng
Nguyễn Sinh sắc đã chủ trương một cuộc sống khác hẳn.
Ông đỗ Phó bảng sau khi vợ qua đời, chịu cảnh gà ưống
nuôi con, ông vẫn muốn một cuộc sống lao động tự tạo. Ông
đã lấy cớ mẹ vợ già yếu, cần ở nhà nuôi dưỡng mà từ chối
việc đi làm quan.
Theo lời giới thiệu của Phan Bội Châu, dân làng Vỗ Liệt
(Thanh Chương) mời Nguyễn Sinh sắc lên dạy học. Lúc một
người bạn ở đây cưới vợ cho con, ông sắc mừng câu đối:

"Tao tế hạnh phùng thiên tải hội;
Khâm hoài cát xứng bách niên nhân".

1. Cụ Võ Mai, đảng viên từ năm 1930 - 1931 cung cấp.

k236