Page 438 - Khi To Quoc Goi nguyen long trao
P. 438
Ra đi để có ngày trở về 437
nói trong nội dung đẹp tuyệt vời của bài thơ, nhưng bên sườn núi
vẫn thấy có “cỏ cây chen đá, lá chen hoa”, và nhìn xuống núi, xa
xa phía Kỳ Anh, vẫn ẩn hiện cảnh “lác đác bên sông rợ mấy nhà”,
rồi thi thoảng bên tai cũng vọng lại đôi tiếng đa đa gáy trưa. Có
thấy được những cảnh vật nên thơ đó khi đi qua đèo Ngang, rồi
từ đó nhớ lại toàn bộ những câu chữ đã được chắt lọc một cách
tinh tế của bài thơ mới cảm nhận được hết cái đẹp trời cho của
đèo Ngang và nó càng được tô đẹp hơn bởi cái tài thơ phú cũng
là trời cho của Bà Huyện Thanh Quan.
Qua khỏi đèo Ngang tôi lại đạp xe đi tiếp đến Ba Đồn để
chuẩn bị qua sông Gianh. Nón lá Ba Đồn nổi tiếng khắp miền
Bắc mà ít ai khi đi qua lại không ghé mua đôi ba chiếc về làm
quà. Có thể nói nón lá là một đặc sản mang hẳn thương hiệu
“Nón lá Ba Đồn”, nón vừa mỏng vừa nhẹ và khi đưa lên nhìn
qua ánh mặt trời thì thấy rõ các hoa văn họa tiết bên trong, thứ
nón mà không nơi nào trên miền Bắc có thể làm tốt và đẹp
bằng, và nó hoàn toàn có thể so sánh với chiếc nón bài thơ của
xứ Huế. Hình như chỉ với mỗi một nghề làm nón mà nơi đây đã
trở thành một thị tứ sung túc, nhà cửa khang trang, kinh doanh
sầm uất. Thế nhưng lần thứ hai khi tôi trở lại đây vào năm 1967,
nghĩa là chỉ ba năm sau khi Mỹ bắt đầu ném bom miền Bắc, thì
nơi đây đã biến thành bình địa qua những đợt ném bom không
ngơi nghỉ của máy bay Mỹ, dân tình đi sơ tán bằng hết, chỉ còn
lại các căn hầm của những người bám trụ để làm nhiệm vụ đưa
đón những chuyến phà qua lại trên sông Gianh.
Đến bên bờ sông Gianh với dòng nước trong xanh mông
mênh và phẳng lặng, nhìn lên thượng nguồn thấy núi non giăng
giăng trùng điệp, tôi chợt nhớ đến thời Trịnh - Nguyễn phân
tranh chia đôi đất nước bởi sự tranh giành quyền lực của những
người con của cùng một dân tộc. Rồi đến hôm nay, một lần nữa