Page 158 - dong thap muoi nghien cuu phat trien
P. 158

142                                    Đồng Tháp Mười


                   cho đến nay vẫn còn là  một thử thách, chúng ta  có  đủ  căn
                   cứ để  nói  rằng  cho  đến  khi  Pháp xâm  lược  thì  công  cuộc
                   khai phá Đồng Tháp Mười đang trên đà tiến triển.




                   II.  P hát triển  dân cư và  công cuộc khai khẩn
                       Đ ồng Tháp Mười dưởi thời thuộc Pháp


                       1.  Một trung tâm hội tụ nghĩa sĩ yêu nước

                       Bằng Hòa  ước năm Nhâm Tuất (1862),  thực  dân Pháp
                   chiếm  ba  tỉnh  miền  Đông  (Biên  Hòa,  Gia  Định,  Định
                   Tường) và đến  1867 chiếm toàn Nam Bộ làm đất thuộc địa.
                   Ngay sau khi ba tỉnh miền Đông bị mất, nhân dân Nam Bộ
                   đã  đứng  lên  trong  nhiều  nhóm nghĩa  quân  của  phong  trào
                   võ  trang  chống  Pháp.  Trong  bối  cảnh  lịch  sử  đó,  Đồng
                   Tháp Mười  với  địa  thế hiểm yếu  đã  trở  thành một căn  cứ
                   kháng chiến lừng danh dưới sự lãnh đạo của Võ Duy Dương
                   và sau đó của nhiều thủ lĩnh khác.
                       Chọn  Đồng  Tháp  Mười  làm  căn  cứ  kháng  chiến,  Võ
                   Duy  Dương  đặt  tổng  hành  dinh  tại  gò  Tháp  Mười  và  lập
                   một hệ thông phòng thủ gồm đồn Tả, đồn Hữu, đồn Tiền án
                   ngữ ba  con đường đi  từ gò  Bắc Chiên  (Mộc Hóa),  cần Lố
                   (Cao Lãnh)  và  rạch Cái Nứa  (Cái  Bè)  vào gò Tháp Mười.
                   Mỗi đồn có từ 200 đến 300 nghĩa quân, có lũy cao bao bọc.
                   Ngoài  ra  còn  có  một  số đồn  nhỏ  như đồn  Bắc  Chiên  (thị
                   trấn Mộc Hóa ngày nay), đồn Âp Lý, v.v...

                       Võ Duy Dương còn liên kết chiến đấu với các lực lượng
                   kháng  chiến  ở  những  vùng  chung  quanh,  khiến  cho  Đồng
                   Tháp Mười tuy hãy còn hoang vu, được khai thác muộn hơn
   153   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163